بررسي مقايسه‌اي تجارب كشورهاي توسعه‌يافته و درحال‌توسعه در جهت پيشرفت

Development Experience; a Comparative Study of Developing Versus Developed Countries

در اين تحقيق تلاش مي‌شود تا تجربه توسعه شش گروه كشورهاي توسعه‌يافته صنعتي، تازه‌صنعتي‌شده شرق آسيا، درحال‌توسعه غرب آسيا، درحال‌توسعه امريكاي لاتين، درحال‌گذار اروپاي شرقي و رو به توسعه افريقا با تاكيد بر روند علم و فناوري در آنها و از منظر چارچوب تحليلي نهادي و با اتكا به روش تحليلي پوياي ماتريس تار و پود اجتماعي ارزيابي و مقايسه شود. ضمن اينكه تلاش شده تا با مروري بر تجربه توسعه ايران و مقايسه با تجربه كشورهاي منتخب، دلالت‌هايي براي آن استخراج شود. طبق نتايج تحقيق، مسير بهينه توسعه آن است كه منفعت همه بازيگران در آن لحاظ شده باشد. دولت نقشي تركيبي بر عهده دارد كه مقداري از منافع برنامه‌ريز در اتكاي صرف به صندوق رانت را كاهش و مقداري از منافع ناشي از همكاري را براي برنامه‌پذير افزايش مي‌دهد. بنابراين اين بازيگر بايد هم داراي مشخصه‌اي منطبق با برنامه‌پذير و هم داراي بخشي از ابزار نظارتي باشد. با توجه به ويژگي بافتار قوميتي و تنوع فرهنگي سيستم اجتماعي ايران، اثربخشي بازيگر سوم هم به برخورداري او از ويژگي بومي و هم به توانايي اعمال نظارت او در حد كالاهاي عمومي محلي بستگي دارد. به‌اين‌ترتيب نهادهاي مدني در هريك از بخش‌هاي قومي كه ابزار نظارت بر تخصيص منابع توسعه را از طرف حكومت در اختيار داشته باشد،‌ همان بازيگر سوم موثر در استقرار تعادل ناشي از همكاري خواهد بود.

Based on the social fabric matrix (SFM) approach, this paper examines and compares the development experience of six groups of countries, namely: industrially developed countries, emerging economies in Eastern Asia, developing countries in Western Asia, developing countries in Latin America, transitional economies in Eastern Europe, and African developing countries. Emphasizing the trends of science and technology in these groups, we also review Iranian development experience in comparison to that of the selected countries in order to deduce implications for policy making. According to the findings of this study, the optimum course of development is one which accounts for the benefit of all players. The governmentʹs role is a combination of reducing partly the plannerʹs benefit of relying on funds of non-rival rents; as well as increasing partly the benefits of collaboration for the planned parties. Hence, the government needs to posses characteristics adapting to the beneficiaries as well as tools for control. Taking into account the cultural and ethnical context of Iranian economy, the implication would be that a third player, i.e. a local civil player must be assigned in order to improve the basis of cooperation among planners and planned persons