كليدواژه :
جو انگيزشي ادراك شده , سلامت رواني , ورزشكاران نخبه وغير نخبه , ورزش هاي تيمي
چكيده فارسي :
جوّ اجتماعي، مانند كلاس درس يا تيم ورزشي، تعيين كننده جوّ انگيزشي است كه فرد ادراك مي‌كند. همچنين محققان گزارش كرده‌اند كه بازيكنان تيم‌هاي ورزشي مختلف از نظر عوامل روان‌شناختي متفاوت اند كه اين امر مي‌تواند به جو انگيزشي تيم ورزشي مرتبط باشد. تا كنون، مطالعات اندكي به بررسي اين موضوع در ورزشكاران نخبه پرداخته‌اند؛ از اين رو هدف از اين تحقيق بررسي جو انگيزشي ادراك شده و ارتباط آن با اضطراب و عزت نفس در ورزشكاران نخبه و غيرنخبه رشته‌هاي تيمي است. شركت كنندگان در اين تحقيق شامل 116 ورزشكار مرد در دامنه سني 18 تا 29 سال (با ميانگين سن 7/3±24) بودند كه در يكي از سطوح نخبه يا غيرنخبه مشغول فعاليت بودند (55 نفر نخبه و 61 نفر غيرنخبه). در اين تحقيق از نسخه دوم پرسشنامه جو انگيزشي ادراك شده در ورزش (PMCSQ-2) براي ارزيابي انگيزش، مقياس اضطراب ورزشي (SAS) براي ارزيابي اضطراب و پرسشنامه عزت نفس كوپر اسميت (SEI) براي اندازه گيري عزت نفس ورزشكاران استفاده شد. از آزمون كولموگروف - اسميرنوف براي بررسي نرمال بودن داده‌ها، روش‌هاي آمار توصيفي براي گزارش امتيازات ورزشكاران، آزمون تحليل واريانس يك سويه براي تفاوت در عملكرد بين دو گروه استفاده شد و همچنين با استفاده از آزمون همبستگي پيرسون ارتباط اضطراب و عزت نفس با جو انگيزشي ادراك شده بررسي شد. نتايج نشان داد در ورزشكاران نخبه، در مقايسه با همتايان غيرنخبه آن‌ها، جو انگيزشي ادراك شده بيشتر از نوع تكليف محور است، اما از لحاظ عزت نفس و اختلال تمركز تفاوت معني داري بين دو گروه وجود ندارد. در بُعد تكليف محور، نمرات ورزشكاران نخبه در يادگيري مشاركتي و نقش مهم بيشتر از همتايان غيرنخبه شان بود. با بررسي همبستگي‌ها مشاهده شد بين جو تكليف محور و خودمحور، اضطراب پيكري و جو تكليف محور، جو تكليف محور و نگراني، اختلال تمركز با جو تكليف محور، اضطراب پيكري و عزت نفس و نيز نگراني و عزت نفس در سطح 05/0 رابطه اي معني دار و معكوس وجود دارد. با توجه به نتايج اين پژوهش و تحقيقات مشابه به نظر مي‌رسد عملكرد ورزشكاران آشكارا تحت تاثير ويژگي‌هاي رواني قرار مي‌گيرد. عوامل رواني مي‌تواند موجب تمايز بين ورزشكاران نخبه و غيرنخبه شود. افزايش سطح آمادگي رواني باعث افزايش درصد موفقيت ورزشكاران مي‌شود و احساس كفايت و شايستگي در آن ها به وجود مي‌آورد كه باعث افزايش انگيزش، اعتماد به نفس و عزت نفس مي شود و در نهايت، به پيشرفت در عملكرد ورزشي منجر مي‌گردد. به مربيان توصيه مي‌شود با دادن تمرينات منظم، تشويق و پاداش‌ها، دادن بازخورد به موقع و همچنين استفاده از راه-كارهايي براي افزايش اعتماد به نفس و كاهش اضطراب، انگيزش را در ورزشكاران و فراگيرندگان خود افزايش دهند.
چكيده لاتين :
Social Environment, like class or sport team, determines the motivational climate that we perceive. Moreover, researchers reported that athletes of sport teams differ at psychological factors which could be related to teams’ motivational climate. So far, few studies have considered this issue in elite athletes. Thus, this study aimed to study perceived motivational climate and its relationship with anxiety and self-esteem in elite and non-elite athletes of team sports. Participants of this study were 116 male athletes at range of 18 to 29 years (Mean=24+3/7), who were taking part in either elite or non-elite levels (55 elite and 61 non-elite). The instruments used were PMCSQ-2 to evaluate motivational climate, SAS to assess anxiety, and SEI to measure self-esteem in athletes. Kolmogorov Smirnov test was used to study the normality of data. Descriptive statistics methods were used to report scores of athletes, one-way analysis of variances to discover the difference between two groups and also pierson correlation test to study the relation between anxiety and self-esteem with perceived motivational climate. Results showed that perceived motivational climate was more task-oriented in elite athletes than their non-elite counterparts. But there was no significant relation between two groups in self-esteem and concentration disruption. At task-oriented dimension, elite athletes had higher scores in cooperative learning and important role rather than their non-elite peers. Evaluating the correlations showed that there are significant reverse correlations between: task-oriented climate and self-oriented climate, somatic anxiety and task-oriented climate, worry and task-oriented climate, concentration disruption and task-oriented climate, somatic anxiety and self-esteem, and worry and self-esteem (P < 0/05). Based on findings of this study and similar researches it seems that performance of athletes is affected vividly by psychological characteristics. Mental factors can differentiate elites from non-elites. High levels of mental readiness cause increasing the success rate of athletes and promoting their competence, which causes higher motivation, self-confidence, self-esteem and finally promoting athletic performance. It is suggested to coaches that increase motivation in athletes by providing fine training, encouragement, rewards and well-organized feedback, as well as using strategies for increasing the self-esteem and decreasing anxiety.
