بررسي رابطه علّي بين متغيّرهاي عمده كلان اقتصادي و آلودگي محيطي در كشورهاي منتخب (روش پانل ديتا)

Macroeconomic Variables and Environmental Pollution in Selected Countries (Panel Data Approach)

بررسي رابطه علّي بين متغيّرهاي عمده كلان اقتصادي و آلودگي محيطي در كشورهاي منتخب (روش پانل ديتا) محمد رضا محمدوند ناهيدي استاديار،عضو هييت علمي گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامي ،واحد تبريز پريسا قلي پور فيضي كارشناسي ارشد، دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تبريز تاريخ دريافت: 20/8/1391 تاريخ پذيرش: 21/11/1391 چكيده اقتصاد در ابعاد مختلف توليد و مصرف با منابع طبيعي و محيط زيست در ارتباط است. در سال هاي اخير نيز، گازهاي گلخانه‌اي كه سبب آلودگي هوا و تغيير آب و هواي جهاني شده‌اند كانون توجه بين‌المللي بوده اند. در اين تحقيق با استفاده از آزمون عليت گرنجر و روش داده هاي تلفيقي (داده هاي تابلويي)، به برآورد و بررسي رابطه علّي بين انتشار گاز دي اكسيدكربن به عنوان شاخص آلودگي محيط زيست و متغيرهاي كلان اقتصادي (رشد اقتصادي، مصرف انرژي و سرمايه گذاري مستقيم خارجي) در چند كشور منتخب منطقه خاورميانه طي دوره 2007-1995 پرداخته شده است. نتايج ملاحظه شده علاوه بر اينكه فرضيه زيست محيطي كوزنتس را براي كشورهاي مورد بررسي تاييد مي كند، وجود يك رابطه علّي را نيز بين متغيرهاي كلان اقتصادي و انتشار گاز دي اكسيدكربن نشان مي-دهد. طبقه بندي JEL: C23, P28, O50 كليدواژه ها: انتشار Co2، توليد ناخالص داخلي، منحني زيست محيطي كوزنتس، عليت گرنجر

Macroeconomic Variables and Environmental Pollution in Selected Countries (Panel Data Approach) Mohamad Reza Mohammadvand Nahidi Assistant Professor of Economics, Tabriz Branch, Islamic Azad University Parisa Gholipur feizi M.A. graduated in Economics, Islamic Azad University, Tabriz, IRAN Abstract Since investigation of the economic aspects of greenhouse gases and its environmental effects are important in present evermore increasing of greenhouse gases condition, in this research the relationship between greenhouse gas or co2 emission and three macroeconomic variables, level of real domestic gross production, energy consumption and direct foreign investment is evaluated using panel data method for eighteen selected Middle Eastern countries during 1995-2007. The causative relationship between emission of CO2 and three macroeconomic variables has been studied using Granger causative test and Panel Data approach. The results show the positive effect of energy consumption, foreign direct investment and GDP on emission of pollution and they confirm EKC (Environmental Kuznets Curve) hypothesis. JEL Classification: C23, P28, O50 Keywords: Co2 emission (GHG), Domestic Gross Production, Environmental Kuznets Curve, Granger causative test