بررسي ساختار توزيع قدرت در خانواده از منظر متون اسلامي در مقايسه با نظريه‏هاي روان‏شناسي و جامعه‏شناسي

A Study of the Structure of Power Distribution among Family Members in the View of Islamic Texts Contrasted with the Theories of Psychology and Sociology

پژوهش حاضر درصدد بررسي ساختار توزيع قدرت در خانواده از منظر متون اسلامي است و به مقايسه اين ساختار با نظريات ساختار قدرت در خانواده از ديدگاه منابع روان‏شناسي و جامعه‏شناسي مي‏پردازد. اين تحقيق با روش توصيفي ـ تحليلي، منابع روان‏شناسي و جامعه‏شناسي را مورد مطالعه قرار مي‏دهد و نظريات و رويكردهاي مطرح را ذكر مي‏نمايد. در ادامه، مي‏كوشد با استناد به آيات و روايات و نظريات متخصصان اسلامي، الگوي ساختار قدرت در خانواده را از منظر متون اسلامي استخراج نمايد. نتايج حكايت از آن دارد كه الگوي ساختار قدرت از منظر متون اسلامي، الگوي پدر مركزي دموكراتيك است كه با تبييني چند علتي (عوامل زيستي، روان‏شناختي و اقتصادي)، نقش‏هاي جنسيتي را برجسته مي‏نمايد. اين الگو با رويكرد سيستمي خانواده در روان‏شناسي و كاركردگرايي در جامعه‏شناسي همسويي دارد.

The present research tries to study the structure of power distribution among family members in the view of Islamic texts and contrast it with the theories on this subject in psychological and sociological sources. Using a descriptive-analytical method, this research studies psychological and sociological sources and elaborates on relevant theories and approaches. Then it tries to extract the model of power structure among family members from in view of Islamic texts by referring to Quranic verses, traditions and Muslim expertsʹ theories. The research findings indicate that according to Islamic texts the model of power structure is a patriarchal democratic model which highlights gender roles through a multi-factor explanation (environmental, psychological, and economic factors). This model is in line with the systemic approach to family in the psychology and functionalism in the sociology