بررسي ساختار در هفت‌خان رستم: نقدي بر كهن‌الگوي سفر قهرمان

Examining the Structure in Rostam’s Seven Trials: Analyzing the Archetype of the Hero’s Journey

در سال 1949، جوزف كمبل (1987-1904) اسطوره‌شناس امريكايي، در كتاب قهرمان هزار چهره ديدگاه خود را درباره اسطوره يگانه طرح مي‌كند: قهرمان به زندگي روزمره و روزمرگي زندگي پشت مي‌كند؛ سفري مخاطره‌آميز را به جان پذيرا مي‌شود؛ به مقابله با موجودات متخاصم و نيروهاي بازدارنده مي‌پردازد؛ بر آن‌ها فايق مي‌آيد و سرانجام در بازگشت، فضل و بركتي را كه ره‌آورد اين سفر خطير است، به يارانش ارزاني مي‌دارد. در اين الگو، كمبل به شيوه رايج ساختارگرايان، در پي ارايه نمايه‌اي بنيادين براي كهن‌الگوي سفر قهرمان است. به همين منظور، شواهد متعدد‌ي را از داستان‌‌هاي اقوام و ملل مختلف فراهم مي‌آورد و طرحي جامع را در اين زمينه پيشنهاد مي‌كند. در مطالعه حاضر، رابطه بين دو حوزه معيّن در نقد كهن‌الگويي – تصاوير ازلي و كهن‌الگوي سفر قهرمان - در روايت داستان هفت‌خان رستم از شاهنامه فردوسي بررسي شده و در پايان مزايا و كاستي‌‌ها‌ي اين الگو نقد شده است.

In 1949, Joseph Campbell (1904-1987), American mythologist, in his book entitled The Hero with a Thousand Faces discusses his view on "monomyth" in detail: the hero turns his back on the mundane daily life; accepts the perils of a harrowing and hazardous journey; grapples with evil and restraining forces; overcomes all impediments and, upon his return, generously offers his people the hard-earned boon and blessing: the "souvenirs" of his journey. Campbell, in his suggested model, presents a structural pattern for the archetype of the heroʹs journey. To that end, he examines the myths of many different nations and peoples from all over the world. The present study singles out the story of "The Seven Trials of Rostam" from The Shahnama of Abolqasem Ferdowsi (c. 940-1020 A.D.), the renowned Iranian epic poet, and examines two relatively distinct areas in Archetypal Criticism, i.e. Archetypal Images and Heroʹs Journey in it. The study concludes with an objective evaluation of the Campbellʹs model.