نشانه‌هاي كيهاني در شعر و نقاشي سهراب سپهري

Cosmic Signs in Sohrab Sepehri’s Poetry and Painting

نشانه‌ها در ادبيات بيشتر به صورت نمادين و بر اساس جنبه‌هاي قراردادي خود شكل مي‌گيرند. شعرها و نقاشي‌هاي سهراب سپهري، شاعر و نقاش تواناي معاصر نيز آكنده از نشانه‌هايي است كه با رمزگشايي آن‌ها ملموس تر و قابل فهم تر مي‌شود. خاستگاه نشانه‌هاي سهراب اغلب طبيعت و همچنين عرفان بودايي و هندي بوده است. وي با نوعي كشف و شهود عرفاني و استتيك افلاطوني به «همه خدايي» و «همه جا خدايي» رسيده است. بخش قابل توجهي از نشانه‌هاي كيهاني در آثار سهراب، نشان‌دهنده نور ازلي و تجلي ذاتي هستند به گونه‌اي كه شاعر را به سمت حقيقت هستي رهنمون مي‌شوند. از آنجا كه پژوهش نشانه شناختي مي تواند به كشف لايه‌هاي معنايي شعرها و نقاشي‌هاي سهراب منجر شود و خواننده را به سپهر نشانه اي او نزديك كند، در اين مقاله كوشيده ايم پاره اي از مهم‌ترين نشانه‌هاي كيهاني را در شعر و نقاشي سهراب سپهري با ديدگاهي نشانه شناسانه و مبتني بر هر دو مكتب سوسوري و پيرسي تحليل كنيم و تا حدّ امكان از مفاهيم و دلالت هاي ضمني آن‌ها پرده برگيريم.

Formed contractually, signs in literature are often symbolic in nature. The poems and paintings of Sohrab Sepehri, the contemporary Iranian poet and painter, are imbued with such signs which, if decoded, are rendered more tangible and more intelligible. Sepehri’s signs have their origins in nature and Hindu and Buddhist mysticism. With his mystical intuition and Platonic aesthetics, Sepehri has come to believe in a pantheistic understanding of the universe. A significant part of his cosmic signs represents eternal light leading the poet to the truth of existence. Semiotic research can lead to the discovery of meaningful layers in his poems and paintings and can bring the readers close to the semiotic space his poems. The article tries to analyze some of the most important universal symbols according to the schools of Saussure and Pierce and shed light on the concepts and their implications as they appear in Sepehri’s works.