بررسي نحوي و معنايي فعل هاي ايستا در زبان فارسي

A Syntactic and Semantic Investigation of Static Verbs in Persian

فعل در دستور زبان به عنوان هسته گروه فعلي و عنصر عمده و اصلي است. اين مقوله دستوري در زبان‌هاي مختلف داراي ويژگي‌هاي نحوي و معنايي خاصي است. در برخي نظريه‌هاي دستوري مانند دستور نقش و ارجاع، افعال را به طبقاتي تقسيم نموده‌اند. در اين نظريه، افعال به پنج طبقه شامل ايستا، كنشي، پايا، لحظه اي و كنشي-پايا طبقه‌بندي شده‌اند. هدف ما در اين تحقيق بررسي افعال ايستا در زبان فارسي است. افعال ايستا‌ افعالي هستند كه بيانگر كنش نبوده و بر خلاف فعل هايي كه هنگام انجام گرفتن در هر مرحله نيازمند گذر زمان هستند، به مطلق زمان مربوط مي‌شوند. اين فعل ها از لحاظ زماني نامحدود هستند، به عبارت ديگر نمود پاياني ندارند. با وجود اينكه اين دسته از افعال لحظه اي نيستند و براي به انجام رسيدن، نيازمند گذر زمان هستند، قابليت استمرار ندارند؛ چون يك فعل ايستا داراي مراحلي نيست كه يكي پس از ديگري انجام گيرد. در اين مقاله طبقه بندي افعال بر اساس نظام دستور نقش و ارجاع صورت مي پذيرد و با استفاده از آزمون‌هاي نحوي و معنايي خاصي افعال ايستا از ديگر طبقات فعل متمايز ‌شود و ويژگي‌هاي خاص اين دسته از فعل هاي زبان فارسي را مشخص مي‌شود و رفتار دستوري متفاوت اين دسته از افعال با توجه به ويژگي‌هاي طبقه اي توجيه مي شود.

The category of Verb as the nucleus of sentence has a significant importance in grammar. This grammatical category has specific semantic and syntactic characteristics in different languages. In Role and Reference Grammar as a functional grammar, predicates are classified into five classes including states, activities, achievements, accomplishments and active-accomplishments. These five classes are distinguished from each other on the basis of their temporal properties. States are non-dynamic and temporally unbounded; activities are dynamic and temporally unbounded; achievements are temporally bounded instantaneous changes, while accomplishments are temporally extended. Active accomplishments are activity predicates with an end point. This paper explores syntactic and semantic behavior of static verbs in Persian. First, I will establish some diagnostic tests for verb classification in Persian. Afterwards, the characteristics of static verbs will be demonstrated. It will be shown that static verbs are not used in progressive aspect. Moreover, two-place static verbs have no passive form since the object of such verbs is not considered as a prototypical object.