جهت‌گيري استراتژيك و موفقيت شركت‌هاي صادراتي

Strategic Orientation and the Success of Exporting Companies

چكيده روند جهاني‌سازي و شكل‌گيري فضاهاي رقابتي جديد منجر شده است كه صادرات نه تنها براي اقتصاد ملي امري ضروري باشد، بلكه براي بقا و رشد بسياري از شركت ها نيز امري حياتي تلقي شود. نوع جهت گيري استراتژيك شركت به عنوان يكي از مهم‌ترين عوامل اثر‌گذار بر موفقيت صادرات مشهود است. يكي از چارچوب هاي جهت‌گيري استراتژيك، فعال بودن در مقابل انفعالي بودن است. فعال بودن با درك مديريتي مبني بر اين كه سازمان مي‌تواند از طريق تحليل نظام‌مند فرصت ها و تهديدها، مقصدش را تحت‌تاثير قرار دهد، تعريف مي‌شود و در مقابل انفعالي بودن بيانگر سطوح پايين تحليل تقاضا و تحقيق بازار در سازمان است. انتظار مي‌رود كه شركت‌هاي صادراتي با جهت‌گيري استراتژيك فعال، موفقيت بيشتري را در امر صادرات تجربه كنند و همچنين داشتن جهت‌گيري استراتژيك انفعالي موفقيت صادرات شركت را مخدوش كند. بر اين اساس مدل مفهومي تحقيق تبيين شد و 4 فرضيه مبتني بر آن شكل گرفت. از طريق اطلاعات جمع‌آوري‌شده به وسيله پرسشنامه‌اي 34 نمونه‌اي از جامعه شركت هاي صادراتي واقع در شهر مشهد و با استفاده از روش تحليل رگرسيون، نتايجي حاصل شد كه نشان مي‌دهد جهت‌گيري استراتژيك فعال بر موفقيت صادرات و انتظار موفقيت آتي صادرات تاثير مثبت دارد. از طرف ديگر، تاثير منفي جهت گيري استراتژيك انفعالي بر موفقيت صادرات و انتظار موفقيت آتي صادرات رد شد. واژگان كليدي: جهت‌گيري استراتژيك، جهت‌گيري استراتژيك فعال، جهت‌گيري استراتژيك انفعالي، موفقيت صادرات، انتظار موفقيت صادرات آتي.

The process of globalization and the formation of new competitive environment have not only led to the necessity of export for the economy of nations, but also to the survival and growth of many companies. The type of a companyʹs strategic orientation is considered as one of the most important factors for export success. Among them is proactive versus reactive orientation. Being proactive is defined as a managerial understanding, in which an organization can affect its destination through the systematic analysis of opportunities and threats. On the other hand, being reactive indicates low levels of demand analysis and market research of an organization. It is expected that exporting companies with proactive strategic orientation enjoy a more successful exporting experience. In contrast, reactive strategic orientation undermines the export success of a company. Accordingly, the conceptual model of this study was formulated and four hypotheses were established based on this conceptual model. Through the data collected by a questionnaire from a sample of 34 exporting companies located in Mashhad (Iran), and then using regression analysis, the results obtained showed that proactive strategic orientation has a positive effect on export success and expected both export success. On the other hand, the negative impacts of reactive strategic orientation on export success and expected export success were rejected