عوامل برون سازماني موثر در تجاري‌سازي نتايج پژوهشي

External organizational factors influencing commercialization of research results

تجاري‌سازي دستاوردهاي پژوهشي دانشگاهها فعاليتي پيچيده و تكميل كننده زنجيره تبديل ايده به فناوري است و به ثروت آفريني، كارآفريني و استقلال مالي دانشگاهها منجر مي‌شود. هدف اين پژوهش تعيين و تبيين عوامل برون‌سازماني موثر در تجاري‌سازي نتايج پژوهشي و تبيين روابط بين اين عوامل بود. نوع تحقيق توصيفي از نوع پيمايشي و روش تحقيق تركيبي (كمّي و كيفي) بود. جامعه آماري شامل مديران ارشد، مديران پژوهشي و فناوري و اعضاي هييت علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات، مديران ارشد و مديران پژوهشي و فناوري سازمانهاي طرف قرارداد با اين دانشگاه و همچنين، صاحبنظران مرتبط با موضوع بود. براي نمونه‏گيري در بخش كيفي از نمونه‏گيري هدفمند و در بخش كمّي از نمونه‏گيري تصادفي طبقه‌اي استفاده شد. ابزار جمع‏آوري اطلاعات شامل مصاحبه نيمه ساختار يافته و پرسشنامه محقّق‏ ساخته بود. براي تعيين اعتبار ابزار اندازه گيري از اعتبار محتوايي و نيز ديدگاه شش نفر از متخصصان در اين زمينه استفاده شد. پايايي پرسشنامه با استفاده از آلفاي كرونباخ عدد 9641/0 به دست آمد. اطلاعات برگرفته از مصاحبه ها با استفاده از كدگذاري دسته بندي و تحليل شدند. براي تجزيه و تحليل داده‏هاي كمّي از آزمونهاي آماري همچون آزمونهاي تي، فريدمن و تحليل عاملي تاييدي استفاده شد. نتايج پژوهش نشان دهنده تاثير عواملي برون‏سازماني شامل نيروهاي دولتي، نيروهاي اقتصادي، نظام آموزشي، قوانين و مقررات كلان، پيشرفتهاي فناورانه، رقبا و رقابت‌پذيري، مشتري‏مداري و مواردي ديگر در تجاري‏سازي نتايج پژوهشي بود. در تبيين روابط اين عوامل، علاوه بر اولويت‏بندي آنها، نتايج نشان داد كه اغلب عوامل رابطه همبستگي معناداري با يكديگر دارند.

Commercialization of university research results is a complex activity and a chain completion of ideas into technology, leading to wealth’s creation, entrepreneurship and financial independence of the universities. The purpose of this article was to determine and describe effective external organizational factors in the commercialization of research results and explain the relationship among these factors. A mixed method was used to collect data and information for this research. The population included senior administrators, research and technology administrators and faculty members of Islamic Azad University (Science and Research Branch), organizations’ research and technology managers who were contract party with the university, and experts in the subject matter. Purposeful sampling and random stratified sampling methods were used for qualitative and quantitative parts respectively. The research instruments used for data collection were researcher made questionnaire and semi-structural interviews. To determine the validity of the measuring instrument, content validity and viewpoints of six experts and scholars were used. The reliability of questionnaire was determined by calculating the Cronbachʹs alpha coefficient (0.9641). Qualitative information generated from interviews were coded and analyzed, and t-Test, ANOVA, Friedman and Confirmatory Factor Analysis were used to analyze the quantitative data. Results showed that external organizational factors such as government forces, economic forces, educational system, macro laws and regulations, technological advances, competitors and competitiveness, customer oriented, and other factors are effective in commercialization of research results (p < 01/0). Results also revealed that most factors have significant relationships with each other. Keywords: Commercialization, External Organizational Factors, Research Results, Higher Education.