مقايسه تاثير به‌كارگيري روش‌هاي ارزشيابي DOPS وMini-CEX با روش سنتي بر مهارت‌هاي باليني دانشجويان پرستاري: يك مطالعه تجربي تصادفي شده

comment about Comparison of the Effects of Modern Assessment Methods (DOPS and Mini-CEX) with traditional method on Nursing Studentsʹʹ Clinical Skills: A Randomized Trial

يكي از موارد بسيار مهم در تحقيق و مقاله ترجمان دانش و استفاده از نتايج طرح‌هاي تحقيقاتي و مقالات، و كاربردي بودن آن است، كه به نظر مي‌رسد، بسياري از مقالات كم‌تر جنبه‌ي كاربردي دارند. مجله ايراني آموزش در علوم پزشكي شرايطي را براي نقد مقالات فراهم اورده است، كه به نظر بسيار مفيد است، چرا كه محققين با مطالعه‌ي اين نقدها نسبت به نوشتن مقاله اقدام مي‌كنند لذا كيفيت مقالات منتشر شده به مراتب بهتر مي‌شود. در حقيقت مجله آموزش در علوم پزشكي فرصتي را براي محققين جهت فراگيري نوشتن مقاله و رعايت اصول نگارش علمي فراهم ساخته است، نقدهاي منتشر شده حاوي نكات بسيار مفيد در زمينه نوشتن مقاله مي‌باشند، و اين نقد‌ها بسيار جنبه كاربردي داشته و مي‌تواند تاثير بسيار خوبي بر روند گزارش مقالات داشته باشد و حلقه‌ي گمشده برخي مقالات كه عدم كاربردي بودن نتايج است. با اين اقدام رفع شده است و جنبه كاربري بودن اين نوع مقالات به وضوح مشخص است. از اين رو جا دارد از سردبير محترم بابت فراهم ساختن فرصتي براي فراگيري نكات كليدي در مقاله نويسي و ديدگاه مناسب ايشان در اين مورد تشكر كنم. مقاله‌اي با عنوان : مقايسه تاثير به‌كارگيري روش‌هاي ارزشيابي DOPS وMini-CEX با روش سنتي بر مهارت‌هاي باليني دانشجويان پرستاري:يك مطالعه تجربي تصادفي شده در مجله ايراني آموزش در علوم پزشكي. 1392; 13 (5):364-372 منتشر شده است(1). در مورد اين مقاله چند نكته قابل بحث است: نويسندگان مقاله، به نحو مطلوبي نكات كليدي در گزارش يك مقاله كارآزمايي را رعايت كرده‌اند، براي مثال ذكر نوع مطالعه در عنوان و مقايسه دو گروه از نظر متغير‌هاي دموگرافيك و زمينه‌اي(2تا4). اما در انجام يك مطالعه تعداد حجم نمونه براي مقايسه بايستي مناسب انتخاب شود و با استفاده از شيوه‌ي علمي نسبت به محاسبه تعداد حجم نمونه اقدام كرد، و معمولا سرشماري نمي‌شود(2و5)، در اين مطالعه كليه افراد به روش سرشماري وارد مطالعه شده‌اند، سوالي كه مطرح است اين است كه آيا اين تعداد افراد براي مطالعه كافي است؟ و اگر با استفاده از فرمول، حجم نمونه را محاسبه كنيم حجم نمونه محاسبه شده به نظر بيش‌تر از اين مقدار محاسبه شود. لذا با اين توضيح آيا به علت محدوديت افراد به صورت سرشماري وارد مطالعه شده‌اند و حجم نمونه مي‌تواند بيش‌تر از اين تعداد محاسبه شود. از اين رو آيا توان اين مطالعه در حد قابل قبولي است؟ نكته ديگر دو گروه از نظر متغير‌هاي دموگرافيك در شروع مطالعه مقايسه شده‌اند. اما ارزيابي دو گروه از نطر متغير اصلي پيامد مورد مطالعه در شورع مطالعه از نكات بسيار مهم است. و يكسان بودن دو گروه از نظر متغير اصلي در شروع مطالعه بايد تاييد شود، در غير اين صورت نتيجه حاصله مي‌تواند منتسب به تفاوت در شروع مطالعه باشد(2تا4). در اين بررسي محققين پيامد‌هاي اصلي مطالعه را در دو گروه بعد از مداخله را با يكديگر مقايسه كرده‌اند، در حالي كه در شروع مطالعه مشخص نيست كه آيا دو گروه از اين نظر يكسان بوده‌اند يا خير؟ و اين ترديد وجود دارد كه دو گروه از نظر متغير‌هاي اصلي در قبل از مداخله با يكديگر تفاوت داشته باشند. براي مثال ذكر شده است بعد از مداخله دو گروه از نظر نمره رگ‌گيري با يكديگر تفاوت داشته‌اند. ولي اين ترديد وجود دارد كه قبل از مداخله نيز اين تفاوت در دو گروه وجود داشته است، در اين صورت تفاوت اوليه در دو گروه باعث اين تفاوت و نتيجه‌گيري اثربخشي مداخله شده است نه مداخله. لذا پيشنهاد مي‌شود دو گروه از نظر متغير‌هاي اصلي در شروع مطالعه با يكديگر مقايسه شود. و در مورد توان مطالعه و اين كه آيا اين تعداد حجم نمونه بر اساس روش‌هاي علمي بوده است و براي استنباط كافي است يا بر اساس محدوديتي كه وجود داشته است اين تعداد وارد مطالعه شده‌اند؟ كه در اين صورت مي‌بايست در قسمت محدوديت‌ها ذكر شود.