اثر مقادير مختلف كود نيتروژن بر عملكرد و اجزاي عملكرد دانه در ارقام پرمحصول و هيبريد (بهار-1) برنج در منطقه اهواز

Effect of different levels of nitrogen fertilizer on yield and yield components of high yielding cultivars and hybrid (Bahar 1) rice in Ahwaz region

به منظور ارزيابي اثر مقادير كود نيتروژن بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام پرمحصول و هيبريد (بهار-1) برنج، آزمايش مزرعه اي در دانشگاه كشاورزي و منابع طبيعي رامين در قالب طرح اسپليت پلات با طرح پايه بلوكهاي كامل تصادفي در سه تكرار در سال زراعي 86-85 انجام گرفت. كرت هاي اصلي شامل سطوح كود نيتروژنه (0 =0N، 150 = 1N، 175 =2N و200 =3N كيلوگرم نيتروژن خالص از منبع كود اوره) و كرتهاي فرعي شامل ارقام برنج دانيال (183 LD)، شفق و هيبريد (بهار-1) بود. نتايج بدست آمده نشان داد كه مقادير مختلف كود نيتروژنه بر روي صفاتي مانند عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيك، شاخص برداشت، تعداد كل پنجه ها، درصد باروري پنجه ها، تعداد دانه در خوشه، دانه پوك در خوشه، درصد باروري خوشه، ارتفاع گياه و درصد پروتيين دانه اختلاف معني داري وجود دارد. همچنين اثر ارقام بر روي تمامي صفات مورد مطالعه به جز تعداد كل پنجه ها اختلاف معني داري مشاهده گرديد. اثر متقابل كود نيتروژنه و رقم بر روي درصد باروري دانه ها، وزن هزار دانه، درصد باروري خوشه و درصد پروتيين دانه معني دار بود. بهترين سطح كودي براي ارقام مورد آزمايش تيمار 2N با 175 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار كه بيشترين عملكرد دانه را دارا بود و در كلاس بالاتر نسبت به ساير سطوح كودي قرار گرفت. بيشترين عملكرد دانه مربوط به رقم دانيال (183 LD) با متوسط عملكرد دانه 7/6390 كيلوگرم در هكتار كه نسبت به دو رقم ديگر بيشتر بود. رقم دانيال (183 LD) با تيمار كودي 2N (175 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار) داراي بيشترين عملكرد دانه بود. در بررسي كه از خصوصيات كيفي به عمل آمده اختلاف معني داري بين سطح كودي 0N با سه سطح ديگر (1N، 2N و 3N) مشاهده گرديد، اما در بين اين سه سطح كودي اختلافي مشاهده نشد و همگي در يك كلاس بالاتر نسبت به كود 0N قرار گرفتند.

In order to evaluate the effects of nitrogen fertilizer on yield, yield components of high yielding cultivars and hybrid (Bahar 1) rice, a field experiment was carried out in the experimental field of Agriculture and Natural Resources university of Ramin during 2005 2006. A Split-plot Layout in the basis of randomized complete blocks design with three replications was used. Four nitrogen levels, including of 0, 150, 175, and 200 kg urea/ha as the main plots and three rice cultivar including of Danial (LD183), Shafagh and hybrid (Bahar 1) rice as the sub plats were applied. The results showed that different amount of nitrogen on traits such as Grain yield, Biological yield, Harvest index, tillers total number, fertilized tillers percent, grain number panicle, panicle fertilized percent, plant height and grain protein percent have significant differences. Also we did not see any significant differences in the effect of cultivars on all of the treats but not, tillers total number. The interaction between nitrogen treatments and genotype had significant effects on grains fertilized percent, 1000 seeds weight, fertilized panicle percent and grain protein percent. Optimum level of fertilizer for tested cultivars treatment of N with 175 kg/ha pure nitrogen had the most seed yield and had the high level than the other level of fertilizer. The most seed yield pertained to Danial (LD183) cultivar with medium seed yield (6390.7 kg/ha) that it was more Compare to the other two cultivars. Danial cultivar with a treatment fertilizer N2 (175 kg/ha pure nitrogen) had most seed yield in considering quality features we saw significant difference among level of no and the other treatments. We did to saw any significant difference.