تجزيه و تحليل هاي چند متغيره صفات كمي در لاين هاي لوبيا چيتي

Multivariate analysis of quantitative traits in common bean (Phaseolus vulgaris L.)

جهت پي بردن به منابع ژنتيكي موجود ارزيابي هاي گوناگون صورت مي گيرد تا تنوع ژنتيكي موجود شناسايي و بكار گرفته شود. در اين آزمايش 27 لاين انتخابي از نسل هاي پيشرفته لوبيا چيتي و يك شاهد محلي همراه با 2 رقم تلاش و COS-16 مجموعاً 30 لاين و رقم تيمارهاي آزمايش را تشكيل دادند كه به صورت طرح بلوك هاي كامل تصادفي در 3 تكرار، در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه زنجان در سال زراعي 1388 مورد ارزيابي قرار گرفتند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه بين تيمارهاي مورد ارزيابي از نظر صفات شاخص محتواي كلروفيل، شاخص سطح برگ، عملكرد بيولوژيك و عملكرد دانه در سطح احتمال يك درصد و صفت درصد پروتيين در سطح احتمال 5 درصد، تفاوت معني دار وجود داشت. مقايسه نتايج تجزيه كلاستر و تجزيه به مولفه هاي اصلي نشان دهنده شباهت بسيار زياد اين دو تجزيه در گروه بندي تيمارها مي باشد. نتايج تجزيه به مولفه هاي اصلي نشان داد كه 3 مولفه اول 65 درصد از كل واريانس متغيرها را توجيه كردند. صفات وزن مخصوص برگ، نسبت سطح برگ و عملكرد دانه بيشترين واريانس مولفه اول را توجيه كردند. صفات شاخص سطح برگ و شاخص محتواي كلروفيل بيشترين ضريب تبيين را در مولفه دوم داشته و صفات نسبت وزن برگ در مرحله غلاف دهي و درصد پروتيين بيشترين واريانس مولفه سوم را توجيه كردند. بررسي روابط بين صفات و نتايج تجزيه به مولفه ها و همچنين تجزيه كلاستر نشان داد كه لاين هاي 20 و 3 از لحاظ عملكرد دانه و درصد پروتيين نسبت به ساير تيمارها برتري داشتند.

Various assessment take place for realize genetic variation identification. In this Experiment 27 lines from common bean (Phaseolus vulgaris L.), one local 2 Talash and cos-16, cultivars were sown using. randomized complete block design with 3 replications in Farm of university of Zanjan in 2008. Results of analysis of variance showed significant differences among entries for chlorophyll content index, leaf area index (LAI), biological yield and grain yield (P < 0.01) and trait protein% (P < 0.05). There was agreement in grouping results of cluster analysis and principle component analysis. The first three components determined 65% of the total variation, For the first component, special leaf weight (SLW), leaf area ratio (LAR) and grain yield justified the most variance. For the second components, leaf area index, chlorophyll content index and for the third components, leaf weight ratio in podding stage and percent protein showed the most variation. It was concluded that lines number 20 and 3 had higher values for boty grain yield and protein% than other entries.