اثرات باقيمانده و تجمعي سولفات روي بر غلظت عناصر كم مصرف ذرت (.Zea mays L) در تناوب با گندم (.Triticum aestivum L)

The residual and cumulative effects of zinc sulfate on micronutrient concentration of corn (Zea mays L.) rotated with wheat (Triticum aestivum L.)

به منظور پي بردن به اثرات تجمعي و باقيمانده كود سولفات روي بر غلظت عناصر كم مصرف ذرت دانه اي در تناوب با گندم، اين تحقيق در مهران اجرا شد. آزمايش به صورت طرح كرت هاي خرد شده در قالب بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار اجرا شد. پلات هاي اصلي با مصرف سولفات روي به ميزان 40 كيلوگرم در هكتار و بدون مصرف سولفات روي در كشت گندم و در همين پلات ها با 8 تيمار فرعي شامل مصرف خاكي و محلول پاشي سولفات روي بصورت مصرف خاكي 75 كيلوگرم در هكتار سولفات روي به عنوان تيمار پايه، 25 درصد و50 درصد كمتر از اين مقدار و عدم مصرف آن و همچنين مصرف توام محلول پاشي سولفات روي همراه با تيمارهاي مصرف خاكي در كشت ذرت بود. با توجه به نتايج تجزيه واريانس مشخص شد كه اثر پيشينه مصرف، بر غلظت روي دانه در سطح يك درصد معني دار شد. بطوري كه غلظت روي دانه از 1/28 ميليگرم در كيلوگرم بدون پيشينه مصرف سولفات روي به 8/31 ميليگرم در كيلوگرم با پيشينه مصرف سولفات روي رسيد. با استفاده از آزمون چند دامنه اي دانكن مشخص شد كه تيمار مصرف توام خاكي 75 كيلوگرم در هكتار و محلول پاشي سولفات روي با بدست دادن غلظت روي 34 ميليگرم در كيلوگرم در گروه آماري برتر قرار گرفته و نسبت به شاهد با 22 ميلي گرم در كيلوگرم در دانه نمايانگر 54 درصد افزايش بود. تغيير پذيري غلظت عناصر آهن، منگنز و مس با مصرف خاكي و محلول پاشي سولفات روي بيشتر روند كاهشي داشت. اثر مصرف خاكي سولفات روي بر كاهش غلظت ساير عناصر مورد آزمايش بيش از مصرف محلول پاشي آن بود.

This research was done for determining the effects of residual and cumulative effects of zinc sulfate on grain of corn (Zea mays L.) rotated with wheat (Triticum aestivum L.). The experiment was a split plot on the basis of randomized complete block design with three replications. Treatments including the main plots including application of 40 kg/ha zinc sulfate and the subplots application of zinc sulfate were tested. Subplots consisted of the soil application of 75 kg/ha as the base treatment, and the 25% and 50% of the base treatment. In addition, the foliar application of zinc sulphate at 5 mg/kg were also devoted to the subplots. Analysis of variance indicated that previous soil application effect on zinc concentration of grain was significant at 1% level. Accordingly, concentration of grain zinc in the treatment of control and previous application of zinc sulfate were 28.1 and 31.8 mg/kg, respectively. Duncan,s multiple range test (DMRT) indicated that integrated application of 75 kg/ha and foliar application of zinc sulfate with zinc concentration of 34 mg/kg in grain was the highest statistical group, with 54% increase related to the control. Variability of iron, manganese and copper concentrations indicated decreasing trends with soil and foliar application of zinc sulfate. Soil application resulted in higher decrease of experimental elements concentration than foliar application.