بررسي انتقادي تحولات كاربرد منجنيق در جنگ‌هاي دوره اسلامي

Critical Review of Developments in the Application of Catapult in Wars during the Islamic Periods

مَنجنيق، به‌منزله سنگين‌ترين سلاح جنگي، در قرون ميانه اسلامي از اهميت بسياري برخوردار بود. از اين سلاح براي كوبيدن ديوارهاي دفاعي و نفوذ به داخل شهرها استفاده مي‌شد. در نخستين فتوحات اسلامي، منجنيق شكل ساده‌اي داشت؛ اما با گذشت زمان و به ‌موازات تكامل و افزايش استحكام حصارهاي دفاعي شهرها، منجنيق‌ها نيز روزبه‌روز تغيير كردند و تكامل يافتند؛ تا آن‌جا كه در دوره اموي منجنيق‌هاي نفت‌انداز و آتشين ساخته شدند و در دوره عباسي، منجنيقيون به صنفي مشخص و با وظايف معلوم در سپاه بدل شدند. در نوشتار حاضر، به تاريخچه اين سلاح سنگينِ پرتابي و نيز تحولات آن تا پايان دوره عباسي مي‌پردازيم.

Being one of the heaviest weapons, mangonel (Manjanik) was considered as an important weapon of war during the Islamic median ages. It was used to beat and infiltrate defensive city walls. The mangonel (Manjanik) was simple during the early Islamic conquests, but over time and with the increased strength and parallel evolution of the city’s defensive walls, mangonel (Manjanik) also increasingly changed and evolved; to the extent that during the Umayyad period, oil and fire mangonel (Manjanik) were created and during the Abbasid period, the Manjanikeeyoon became a known caste with specific responsibilities for the Army. In the present paper we will be studying the history of this heavy launch weapon and its developments till the end of the Abbasid period.