تاثير الگوي توانمند سازي خانواده محور بر دانش، نگرش و عملكرد بيماران مبتلا به مولتيپل اسكلروزيس

Knowledge, Attitude and Skill of Multiple Sclerosis Patients; the Effect of Family- Centered Empowerment Model

مقدمه: هدف از انجام اين پژوهش، مداخلات آموزشي در مراقبت خانواده محور و ارتقاي توانايي‌هاي بيمار و اعضاي خانواده مي‌باشد تا به موانع موجود در زمينه‌هاي بهداشتي و سلامتي فايق آيند. لذا پژوهش حاضر به منظور بررسي تاثير الگوي توانمند سازي خانواده محور بر دانش، نگرش و عملكرد بيماران مبتلا به مولتيپل اسكلروزيس انجام شده است. روش‌ها: اين مطالعه با طراحي كارآزمايي باليني و با 70 بيمار مبتلا به مولتيپل اسكلروزيس در دو گروه آزمون و شاهد انجام شد. 8 جلسه 60 دقيقه‌اي برنامه آموزشي بر اساس نيازهاي آموزشي بيماران و خانواده‌هاي آنان در طول 3 ماه در انجمن مولتيپل اسكلروزيس شهر اصفهان در سال 1390 برگزار شد. سپس پرسش‌نامه ‌هاي دانش، نگرش و عملكرد جمع‌آوري گرديد و داده‌ها با استفاده از آزمون‌هاي آماري ناپارامتريك تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: آزمون Man-Whitney نشان داد؛ قبل از آموزش، دو گروه از نظر آگاهي با هم همسان بودند، ولي بعد از مداخله آموزشي اختلاف معني‌داري بين آگاهي دو گروه ديده شد (001/0 > P). در ارتباط با نگرش بيماران، قبل از آموزش آزمون Man-Whitney بين دو گروه همساني نشان داد، ولي بعد از مداخله آموزشي در گروه آزمون 100 درصد بيماران نگرش مثبتي راجع به موضوع پيدا كرده بودند؛ در حالي كه تغييري در وضعيت نگرشي گروه شاهد ايجاد نشده بود. در زمينه عملكرد نيز آزمون Man-Whitney تفاوت معني‌داري بين دو گروه نشان نداد، ولي بعد از آموزش اختلاف معني‌دار بود (001/0 > P). نتيجه‌گيري: توانمند سازي بيماران مولتيپل اسكلروزيس منجر به ارتقاي سطح دانش، نگرش و عملكرد آنان مي‌گردد. اجراي چنين برنامه‌هاي اثربخشي كه با محوريت خانواده انجام مي‌گيرند، توصيه مي‌شود.

Background: The aim of the educational intervention in family-centered care is the improvement the abilities of the patients and their families, which overcome the barriers and problems in health conditions. This study with the objective of family-center empowerment model was done on knowledge, attitude and skill of the multiple sclerosis patients. Methods: This study is a clinical trial on 70 multiple sclerosis patients, who randomly assigned to two groups. The eight 60 minute sessions of the educational program based on the educational needs of patients were held for three months in the Multiple Sclerosis Society of Isfahan in 2011 . After three months of the program the knowledge, attitude and skill of patients were measured with a questionnaire in both case and control groups. Data were analyzed with nonparametric statistical tests. Findings: Results showed no significant difference in the knowledge, attitude and skill of the two groups of case and control before the intervention based on Mann–Whitney U test (P ? 0.001) whereas this test showed a significant difference in the two groups of case and control after the intervention (P = 0.001). The Kruskal-wallis H test showed a significant increase of knowledge, attitude and skill in patients of the case group after three months of intervention (P = 0.001) whereas the Mann–Whitney U test showed no significant difference in the above factors in patients of the control group after three months (P ? 0.001). Conclusion: Empowerment of multiple sclerosis patients is essential and will lead to the promoting of their knowledge, attitude and skills. Therefore such programs, which promote health and community, are recommended for patients