نظريه «اصالت وجود» و نوآوري‌هاي فلسفي حاصل از آن نظريه در حكمت متعاليه

Theory of Principality of Existence and the Philosophical Innovations Resulted from that Theory in Transcendental Philosophy

مساله اصالت وجود كه از اساسي‌ترين مسايل فلسفه اولي مي‌باشد، يكي از شاخصه‌هاي اصلي فلسفه صدرالمتالهين است و اكثريت قريب به اتّفاق مباحث حكمت متعاليه، مبتني بر آن قلمداد شده است. تا آنجا كه متعاليه بودن حكمت ملاصدرا را به دليل تعالي وجود و «وجود» را اولين و آخرين حرف او در اين نظام فلسفي دانسته‌اند. ملاصدرا در كشف و يا برهاني كردن بسياري از مسايل فلسفي از قبيل تشكيك وجود، امكان فقري، حركت جوهري، سريان علم و قدرت در موجودات و بسياري از مسايل مربوط به قوّه و فعل، و صنع و ابداع، مدّعي ابتكار و نوآوري است. نوشتار حاضر، ضمن بررسي جايگاه اصالت وجود در حكمت متعاليه، به بيان نتايج و بركاتي كه از قول به اصالت وجود، عايد اين مكتب شده و موجب نوآوري‌هايي در آن گرديده است، مي‌پردازد.

Principality of existence, which is one of the most fundamental issues in primary philosophy, is one of the main branches of Sadr al-Muti’allihinʹs philosophy and nearly all discourses of transcendental philosophy are considered to be based on it, to the extent that the transcendence of Mulla Sadra’s philosophy is considered due to the transcendence of existence and the “existence” as his first and last word in this philosophical system. Mulla Sadra is considered to be innovative and pioneering in exploring or applying demonstrative reasoning to different philosophical issues such as modulation of existence, indigence possibility, substantial motion, permeation of science and power in beings and many of the issues relating to faculty and action, and creation and innovation. Examining the status of the principality of existence in transcendental philosophy, the present paper explains the outcomes and blessings that belief in principality of existence has provided for this school of thought and prompted some innovations in it.