بحثي درباره مستندات قرآنيِ وقوع نسخ در قرآن و مدلول آنها

A Discussion on the Designation of the Qur’anic Evidences concerning the Incidence of Abrogation in the Qur’an and their Referent

مجموع آياتي كه معتقدان به وقوع نسخ در آيات قرآن كريم به عنوان مستندات قرآني اين ديدگاه ذكر كرده‌اند، چهار آيه 106 سوره بقره، 101 سوره نحل، 39 سوره رعد و 15 سوره يونس است. فارغ از قبول يا ردّ اصل وقوع نسخ در آيات قرآن كه تحقيق جامع‌تري را مي‌طلبد، بررسي هر يك از اين آيات در جهت فهم سباقي (نفسي)، سياقي آنها و فهم مجموعي قرآن نشان مي‌دهد كه اين آيات بر وقوع نسخ در آيات قرآن هيچ دلالتي ندارند؛ بلكه مدلول آيه اول و دوم تغيير و تبديل معجزات اعطايي به انبيا الهي است كه در آيه سوره بقره به صورت كلي مي‌فرمايد كه خداوند هيچ معجزه‌اي از معجزات انبيا پيشين را برنمي‌دارد يا با گذشت زمانْ آنها را از ياد نمي‌رود مگر اينكه معجزه‌اي بهتر يا مثل آن در تاثير را به پيامبر بعدي مي‌دهد و در آيه دوم تاكيد مي‌كند كه بر فرضِ تبديل معجزات، باز هم كافران ايمان نمي‌آوردند. در آيه سوم نيز سخن از اين است كه خداوند در هر زمان حكم و قضايي دارد كه اگر اراده كند آن را در زمان ديگري محو مي‌كند و حكم ديگري را ثابت مي‌سازد. آيه چهارم نيز به درخواست كافران از پيامبر براي تغيير محتواي قرآن به عنوان معجزه ايشان يا آوردن معجزه‌اي ديگر مربوط است.

All the verses that the believers in the incidence of abrogation in the Holy Qur’an’s verses have mentioned as the Qur’anic evidences consist of four verses; i.e., 106 of Surat al-Baqara, 101 of Surat al-Nahl, 39 of Surat al-Ra‘d, and 15 of Surat al-Yunus. Irrespective of accepting or rejecting the very incidence of abrogation in the Holy Qur’an’s verses, which requires a more comprehensive research, the examination of each one of these verses for their literal (sibaqi) and contextual (siyaqi) comprehension and the collective understanding of the Qur’an, indicates that these verses do not have any allusion to the incidence of abrogation in verses of the Qur’an. Rather, the denotation of the first and second verses is the change and transformation of the miracles granted to the Divine Prophets; as it is generally stated in the verse of the Surat al-Baqara that God does not abrogate any miracle of the previous Prophet’s miracles or remove it from the memories over time except that He would grant a better or similar miracle in terms of influence to the next Prophet; and in the second verse, it is asserted that despite the transformation of miracles, the unbelievers would still fail to come to faith. In the third verse, it is stated that God has an ordinance and judgment in every time period that if He wishes He would efface it in another time and confirms another one. The fourth verse is related to the unbelievers’ demands from the Prophet (S.A.W.) for altering the content of the Qur’an as his miracle or bringing another miracle.