بررسي اثربخشي نوروفيدبك در اصلاح دامنه امواج مغزي و ميزان توجه دانش‌آموزان مبتلا به نارساخواني

A study of the effectiveness of neurofeedback in the modification of the amplitude of brain waves and attention in students with dyslexia

چكيده هدف اين مطالعه تعيين اثربخشي نوروفيدبك در اصلاح دامنه امواج مغزي و ميزان توجه دانش آموزان مبتلا به نارساخواني مي‌باشد. نمونه اين مطالعه 31 نفر دانش آموز پسر نارساخوان مراجعه كننده به مركز ويژه ناتواني‌هاييادگيري اردبيل بودند كه به روش نمونه گيري در دسترس انتخاب شدند. روش مطالعه آزمايشي و طرح آن پيش آزمون ـ پس آزمون با گروه كنترل بوده است. برايجمع آوري داده‌ها از دستگاه نوروفيدبك (NFT)، آزمون عملكرد پيوسته (CPT)، آزمون اختلال خواندن و مقياس تجديدنظر شده هوش وكسلر كودكان استفاده شد. تحليل واريانس دو عاملي با اندازهگيري‌هاي مكرر بهبودي معناداري را در آزمون عملكرد پيوستهيعني (پاسخ‌هاي صحيح، خطاي حذف و خطاي ارايه) و امواج مغزي مورد اندازه گيري (دامنه فركانس دلتا و تتا) در طي جلسات آموزش نوروفيدبك و پيگيري بعد از دو ماه، نشان داد. همچنين معناداري تعامل بين زمان و گروه نيز براي هر سه مقياس (پاسخ‌هاي صحيح، خطاي حذف و خطاي ارايه) و براي دو دامنه امواج دلتا و تتا نشاندهندهبهبودي معنادار در گروه نوروفيدبك بود. يافته‌هاي اين پژوهش حاكي از كارايي نوروفيدبك و پايداري آن به عنوان يك شيوه درماني در درمان مشكلات توجه و اصلاح امواج مغزي دانش آموزان مبتلا به نارساخواني است. كليد واژه ها: نوروفيدبك، نارساخواني، امواج تتا و دلتا، توجه

Abstract: The purpose of this study was to determine the efficacy of neurofeedback in correcting the brain’s wave amplitude and the attention of students with dyslexia. 31 dyslexic boys who were available as samples were selected from the learning disabilities center in Ardabil. Experimental and pretest posttest design with control group was used. For data collection Neurofeedback devices (NFT), the Continuous Performance Test (CPT), the reading disability test and childrenʹs Wechsler Intelligence Scale-Revised were used. Two-factor analysis of variance with repeated measurements indicated significant improvement in the continuous performance tests (correct responses, omission error and commotion error) and the measured brain waves (the delta and theta frequency amplitude) during the neurofeedback training and the follow-up after two-months. Also the significant interaction between time and group for the three scales (correct responses, omission error and commotion error) showed significant improvements in the Neurofeedback group, indicating significant improvements in delta and theta frequency amplitudes. The results of the study supports the efficiency and sustainability of neurofeedback as a method of therapy in treating attention problems and modifying brain waves for students with dyslexia.