الگوسازي انتخاب؛ رويكردي نوين براي ارزشگذاري كالاهاي زيست محيطي، مطالعه موردي: گنجنامه همدان

Choice Modeling: A New Approach to Valuation of Environmental Commodity; Case Study: Ganjnameh, Hamadan

چكيده آزمون انتخاب، به عنوان زير مجموعه اي از رويكرد الگوسازي انتخاب، يكي از روش هاي نوين در محاسبه ارزش كالاهاي غير بازاري و برآورد ترجيحات افراد در برخورد با كالاهاي زيست محيطي مي باشد. اين مطالعه، ترجيحات افراد براي ويژگي‌هاي مختلف تفرجگاه تاريخي– تفريحي گنجنامه همدان را مبتني بر تيوري ارزش لانكستر و تيوري تابع مطلوبيت تصادفي و استفاده از الگوسازي انتخاب و بهره گيري از مدل لاجيت شرطي با توزيع وايبل (گومبل) براي جملات اختلال و آزمون هاسمن- مك فادن به منظور انجام آزمون واريانس ناهمساني و يكسان بودن كشش هاي متقاطع در بين گزينه هاي يك مجموعه انتخاب مورد ارزيابي قرار مي‌دهد. با استفاده از مقادير تمايل به پرداخت‌هاي برآورد شده براي سطوح ويژگي‌هاي كالاي زيست محيطي، مي‌توان مقادير رفاه را براي هر يك از سياست‌هاي پيشنهادي محاسبه كرد. نمونه گيري به صورت تصادفي و از بين گردشگران بومي و غير بومي در تابستان 1390 انجام شد. از بين 300 پرسشنامه، تعداد 216 پرسشنامه سالم بود كه منجر به 1296 مشاهده و 3888 رديف داده شد. نتايج حاكي از آن است كه افراد براي سياست‌هاي حفظ و بهبود كيفيت ويژگي‌هاي مختلف كالاهاي اكوسيستمي، تمايل به پرداخت‌هاي نسبتاً بالايي دارند. افراد به ترتيب براي حفظ آثار باستاني، بهداشت محيط و پاك بودن آب رودخانه و حفظ تنوع جنگلي و چشم انداز طبيعي تفرجگاه، بيشترين تمايل به پرداخت را دارند. متغير هاي اقتصادي– اجتماعي مانند سن، متاهل بودن، فرزنددار بودن، تحصيلات، ميزان مخارج ماهيانه خانوار و بومي بودن باعث افزايش تمايل به پرداخت‌ها ) (WTP شده‌اند.

Choice experiment as a subset of choice modeling approach is the newest method for calculating the value of non-market goods and estimating individuals’ preferences in dealing with environmental goods. This study evaluates the individual preferences for different characteristics of the historical - recreational Ganjnameh site of Hamadan based on Lancastrian value theory and stochastic utility function. It uses the choice experiment, the conditional Logit model with Weibull (Gumbel) distribution of disturbance terms and Housman- Mac Fadden method for testing Heteroskedasticity and equality of cross elasticities among options of a choice set. The welfare effects of proposed policies can be computed using estimated willingness-to-pay for different levels of characteristics of an environmental good. Sampling was performed randomly among native and non-native tourists in summer 2011. About 216 out of 300 questionnaires were correctly completed that led to the 1296 observations in 3888 data lines. Results indicate that people have relatively high willingness-to-pay for policies adopted to preserve and improve the quality of various characteristics of ecosystem goods. People have the highest willingness-to-pay for preserving the ancient monuments, environmental health, cleanness of river water and maintaining forest diversity and natural landscape, respectively. The socio-economic variables such as age, being married, parenting, education levels, monthly household expenditure and locality result in increasing WTP.