ارزيابي رفتارهاي ناايمن به روش نمونه‌برداري رفتار ايمن در كارگران پالايشگاه نفت كرمانشاه در سال 1388 و ارايه راهكارهاي كنترلي

Assessment of unsafe behavior types by safety behavior sampling method in oil refinery workers in 2009 and suggestions for control

مقدمه: به منظور كنترل حوادث شغلي پي بردن به نوع رفتارهاي ناايمن و درصد آنها در بين كاركنان الزامي است. مطالعه حاضر با هدف شناسايي انواع رفتارهاي ناايمن كارگران پالايشگاه نفت كرمانشاه و ارايه راهكارهايي جهت كاهش اين‌گونه رفتارها انجام گرفت. روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي-مقطعي با بهره‌گيري از روش‌هاي مشاهده و مصاحبه و استفاده از چك‌ليست جهت جمع‌آوري داده‌ها و استفاده از تكنيك نمونه‌برداري از رفتار ايمن، اعمال ناايمن مورد ارزيابي قرار گرفت. براي تعيين ميزان و انواع رفتارهاي ياد شده با انجام مطالعه پايلوت حجم نمونه مورد نياز برابر 4014 مشاهده تعيين گرديد. همچنين جهت آناليز داده‌ها از نرم‌افزار SPSS ويرايش 16 و آزمون‌هاي كاي دو و رگرسيون لوجستيك استفاده شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه 5/24% رفتارهاي كارگران از نوع ناايمن مي‌باشد. همچنين بين اعمال ناايمن كارگران با واحد كاري، شغل، وضعيت تاهل، سن، سطح تحصيلات، سابقه كار، سابقه حادثه قبلي، ساعت مشاهده رابطه معني‌داري وجود داشت (001/0 > p)، اما رابطه معني‌داري بين روزهاي مشاهده و اعمال ناايمن مشاهده نشد (05/0 < p). نتيجه‌گيري: بيشترين رفتار ناايمن در واحد تعميرات پالايش و گروه سني 36 تا 55 سال رخ داد و بيشترين نوع رفتار ناايمن بي‌احتياطي بود لذا به منظور كاهش اين‌گونه رفتارها، پايش مداوم كارگران، اجراي دوره‌هاي آموزشي بر اساس اصول ايمني مبتني بر رفتار، ايجاد فرهنگ ايمني و جو ايمني مناسب و استفاده از تجربيات علمي محققان دانشگاهي پيشنهاد مي‌گردد.

Background: In the rapid progress of global industrialization, occupational accidents have created major problems for countries including our country. Recently, researchers have reported that more than 75 to 90 percent of the work accidents have been related to unsafe behaviors of workers. Therefore, recognition of unsafe behavior types, and factors influencing them, would help prevent such behaviors. Methods: In this descriptive cross-sectional study unsafe behaviors of workers in Kermanshah oil refining company were evaluated and analyzed using safety behavior sampling technique. Data were collected using direct observation of workers’ behaviors, checklist, interview techniques and review of previous health and medical records. After a pilot study and considering the definition of different unsafe behaviors, required sample size was determined as 4014 observations. Demographic variables related to unsafe acts were collected by using relevant questionnaire. Results: Observations during the study showed that 24.5 percent of workersʹ behaviors were categorized as unsafe. Also data showed that there was a significant relationship between workers’ unsafe behaviors and work unit, job, marital status, age, educational levels, work experience, and history of previous accidents (p < 0.001). But there was not a significant relationship between observation days and unsafe behaviors (p > 0.05). Conclusion: In order to reduce unsafe behaviors and incidence rate of accidents, planning and implementation of training courses based on principles of safety behaviors, creating an appropriate safety climate and safety culture, workers involvement in safety performance, precise supervision on implementation of safety regulations and use of scientific experiences of academic researchers are suggested. Keywords: unsafe behavior, accident, oil refinery, Kermanshah