تحليل دو متغيره مشخصه‌هاي شدت و مدت خشكسالي هواشناسي ‌(مطالعه موردي: استان كرمانشاه)

A bivariatie analysis of meteorological drought duration and severity (case study: Kermnashah province)

خشكسالي يكي از بلايايي طبيعي است كه ناشي از كاهش طولاني مدت رطوبت است. خشكسالي هواشناسي به دوره ممتد كمبود نزولات جوي گفته مي‌شود و داراي چندين مشخصه (شدت، مدت و بزرگي) است. اين مشخصه‌ها وابسته به هم هستند و به دليل اين همبستگي، پايش خشكسالي فقط بر اساس يك مشخصه نمي‌تواند شرايط واقعي منطقه را به خوبي نشان دهد. پس بهترين روش پايش خشكسالي، تحليل مشخصه‌هاي آن به صورت توام مي‌باشد. در اين تحقيق خشكسالي هواشناسي در استان كرمانشاه به صورت دو متغيره و بر اساس دو مشخصه شدت و مدت، با توابع چند متغيره كاپولاس تحليل شد. براي اين كار سه تابع كاپولاي گروه ارشميدس به داده‌هاي شدت و مدت خشكسالي برازش داده شدند و تابع گامبل به عنوان بهترين برازش انتخاب شد. در نهايت با اين تابع احتمال وقوع و دوره بازگشت دو متغيره خشكسالي به صورت شرطي و غيرشرطي در منطقه مورد مطالعه مشخص شد. نتايج به دست آمده نشان داد، بحراني‌ترين خشكسالي با شدت 3/259 ميلي‌متر و به مدت 18 ماه در قسمت غربي منطقه اتفاق افتاده كه بر اساس نتايج حاصل از تحليل دو متغيره، اين خشكسالي داراي كمترين احتمال وقوع و بزرگترين دوره بازگشت نسبت به ساير خشكسالي‌هاي اتفاق افتاده در اين منطقه است

Drought is one of natural disasters related to prolonged decrease of humid in a region. Meteorological drought is related to prolonged decrease of precipitation and has several characteristics (severity, duration, magnitude). These characteristics are interrelated and because of this correlation, drought monitoring based on one characteristic cannot fully represent region conditions. Thereby, the best method is monitoring of drought characteristics simultaneously. In this research, meteorological drought was analyzed in Kermanshah province based on two characteristics, i.e. severity and duration using multivariate copulas function. Three families of Archimedean copulas were fitted to drought severity and duration. Gumble copula was selected as the best fit. Finally, the joint probability and return periods are determined using Gumble copula in the study area. The results showed severe drought has occurred in the western part of region with 259.3 mm severity and 18 months duration. Based on bivariate analysis, this drought has lowest probability and biggest return period than other droughts in this region.