جمعيت گربه‌هاي خياباني شهر تهران و سلامت مردم: مروري كوتاه بر ادبيات پژوهشي و نمونه موردي شهر تهران

Feral cats and people’s health: a review of literature and a case study

موضوع كنترل افرايش جمعيت گربه‌‌هاي خياباني، سال‌هاي مديدي است كه در كشورهاي جهان مطرح است. اهداف مطالعه حاضر عبارت از شناسايي تجارب كشورهاي ديگر، شناسايي اكوسيستم جانوري شهري (رابطه جمعيت موش‌ها و گربه‌هاي خياباني)، شناخت نقش گربه‌ها در ايجاد آلودگي‌هاي محيطي و همچنين شناخت باورهاي اجتماعي در خصوص اين حيوانات بوده است. نوع اين مطالعه، مروري و مقطعي بوده است. مكان مطالعه مقطعي، شهر تهران بوده و جمعيت هدف بالاي 18 سال شهر تهران به صورت نمونه‌گيري خوشه‌اي وارد مطالعه شدند. نتايج مطالعه مروري به تفصيل در مقاله ارايه شده است. در مطالعه مقطعي 9836 نفر در شهر تهران (1/50 درصد زن و 9/49 درصد مرد) با ميانگين سني (انحراف معيار) 6/37 سال (1/15) مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج مربوط به اكوسيستم جانوري شهري نشان داد اغلب جمعيت تحت مطالعه (49 درصد) معتقد بودند جمعيت گربه‌هاي محل زندگي آنها تغيير نكرده است. نتايج آزمون پيرسون نشان داد كه روند تغيير تعداد موش‌ها با روند تغيير تعداد گربه‌هاي همان محل، داراي همبستگي مستقيم و مثبت است. به بيان ديگر روند كاهش جمعيت موش‌ها با روند كاهش جمعيت گربه‌ها همراه بوده است و برعكس (206/0=r، 001/0P < ). نتايج نشان دادند تعداد گربه‌ها و موش‌ها در محل‌هايي كه داراي سطل‌هاي مناسب زباله، معابر روشن و فضاي سبز بوده و نزديك ميادين فروش ميوه و تره بار قرار دارند و نيز در محل‌هايي كه ساخت و ساز شهري به موقع انجام مي‌شود،‌ كمتر است (001/0 > P). نتايج مربوط به نقش گربه‌ها در ايجاد آلودگي‌هاي محيطي نشان دادند مهم‌ترين علت پخش زباله و ايجاد آلودگي در شهر، خود مردم (5/46 درصد) هستند. نتايج مربوط به زمينه‌هاي اجتماعي درباره جمعيت گربه‌هاي شهري نشان دادند اغلب شهروندان (3/71 درصد) به ميزان «خيلي زياد» و «زياد» اعتقاد داشتند گربه‌هاي شهر آنها حق زندگي دارند. بطور كلي مي‌توان نتيجه گيري كرد كه جمعيت گربه‌هاي خياباني در شهر تهران به عنوان يكي از كنترل كننده‌هاي جمعيت موش‌ها در شهر محسوب مي‌شود. تغيير در شرايط زيست محيطي جمعيت موش‌ها نيز مي‌تواند به طور غيرمستقيم بر كنترل جمعيت گربه‌ها موثر باشد. در اين راستا آموزش مردم جهت رعايت نظافت و همچنين ارتقاي كيفيت خدمات شهري، مي‌تواند نقش گربه‌ها را در ايجاد آلودگي‌هاي محيطي به حداقل برساند. بنابراين يكي از مهم ترين راهكارهاي مديريت شهري براي كنترل جمعيت حيوانات خياباني آن است كه شهر، به عنوان يك سيستم اكولوژيكي مورد بررسي قرار بگيرد. اقدامات مربوط به كنترل جمعيت گربه‌هاي خياباني بايد با استناد به شواهد علمي و رعايت اصول اخلاقي بوده و كمترين تلاطم را در اكوسيستم شهري ايجاد كند.

Objective (s): The control of feral cat overpopulation is an important problem in many countries. The objectives of present study were to identify experiences of other countries, to identify urban ecosystem on animals (mice and feral cats), to understand the role of cats in environmental pollution and to study people believes about feral cats. Methods: Thiswas a rapid review of the literature and a cross-sectional case study. The target group of the cross-sectional study consisted of the general population aged 18 and over living in Tehran, Iran. The sample was recruited through cluster sampling. Results: The details of review are presented in the article. Overall 9836 individuals (50.1% women and 49.9% men) participated in the study. The mean age of participants was 37.6 years (SD 15.1). The related results of the ecosystem study showed that most people (49%) stated that population of cats have not changed in their residential area. The results of Pearson analysis showed that there were direct and positive correlation between populations of feral cats and population of mice in Tehran. The decline in population of mice was associated with decline of feral cat population and, vice versa (r= 0.206) (P > 0.001). The results also showed that the number of cats and mice decreased with existing suitable pickup of garbage, adequate street lighting services, existing gardening areas, near markets of fruits and vegetables and in urban areas with no building construction (P > 0.001). Furthermore the results showed that the people by own are the most important cause of environmental pollution in the city with spreading garbage (46.5%). Most people (71.3%) believed that the feral cats have "very much" and "much" right to live in their city. Conclusion: The population of feral cats in Tehran is one of the important factors for controlling the mice population. Interventions in environmental conditions of mice population are indirectly effective to control the cats population. Public education of environmental cleanliness and improving quality of urban services has the main influences to minimize the role of feral cats in environmental pollution. It seems that feral cat overpopulation control should focus on followings: (a) in cities like Tehran, the elimination of feral cat colonies is not recommended because of mice overpopulation and the role of feral cats in urban animal ecosystem. The most human and scientific activities in the urban areas witch face to cat overpopulation are Trap-Neuter-Return (TNR) and Trap and Relocate (TR) to low population areas; (b) public education in order to minimize zoonotic disease transmission, (c) pet ownership education to prevent abandonment and importance of early sterilization and keeping cats indoors; (d) improvement the urban services like mice control program; (d) encourage to establish non-governmental groups and organizations, under the supervision of the related governmental agencies for attracting human and financial resources. Overall, one of the most important approaches for improving urban management of animal population is considering city as an ecological system. Therefore, the intervention relating to control of feral cat population should be based on scientific evidence and ethical principles.