اثر عصاره آبي- الكلي بخش هاي هوايي گياه اسطوخودوس بر اكتساب و بيان تحمل و وابستگي به مورفين در موش كوچك آزمايشگاهي نر

The effect of hydro-alcoholic extract of Lavandula officinalis aerial part on acquisition and expression of morphine tolerance and dependence in male mice

مقدمه و هدف: تحمل و وابستگي دو مشكل عمده مصرف مزمن اوپيوييدها هستند. مصرف طولاني-مدت اسطوخودوس در بيماري هاي اعصاب مانند صرع و ماليخوليا در طب سنتي ايران توصيه شده است. با توجه به مفيدبودن داروهاي ضدصرع در درمان وابستگي به مورفين و آثار ضدصرعي اسطوخودوس، در مطالعه حاضر، اثر اسطوخودوس بر اكتساب و بيان تحمل و وابستگي به مورفين بررسي و با متادون مقايسه شده است. مواد و روش‌ها: مورفين به صورت تك دوز يا مزمن به صورت پلكاني طي هفت روز، دو بار در هر روز تزريق مي شد به غيراز روز هشتم كه يك بار در روز تزريق شد. به صورت حاد يا مزمن با سالين، اسطوخودوس 200 ، 400 ، متادون 5 و تركيب متادون و اسطوخودوس 200 و 400 ميلي گرم بر كيلوگرم، 60 دقيقه پيش از تجويز مورفين انجام شد. تحمل به مورفين با سنجش زمان پس كشيدن دم از آب داغ قبل و بعد از آخرين دوز مورفين و وابستگي با شمارش تعداد پرش ها به دنبال تزريق نالوكسان (mg/kg 5) بررسي شد. داروها با حجم 3/0 ميلي ليتر به صورت داخل صفاقي تزريق شدند. نتايج: اسطوخودوس و متادون، اكتساب (و نه بيان) وابستگي و تحمل به مورفين را به طور معني‌داري (05/0 > P) كاهش دادند. مصرف مزمن اسطوخودوس و (نه متادون) وابستگي فيزيكي ناشي از مورفين تك دوز را نيز كاهش داد (05/0 > P). نتيجه‌گيري: به نظرمي‌رسد اسطوخودوس بهتر از متادون مي تواند ميزان تحمل و وابستگي را در موش‌ها در شرايط تجويز مزمن كاهش دهد.