بررسي وضعيت‌شناختي سالمندان و عوامل مرتبط با آن در شهر رشت

Assessment of cognitive status and related factors in elder people in Rasht

مقدمه: يكي از پيامدهاي دوران سالمندي اختلال در عملكرد شناختي است كه مي‌تواند طيف وسيعي از مشكلات را در سالمندان ايجاد نمايد. تغييرات عملكرد شناختي ممكن است به عنوان يك نشانه زودرس قبل از بروز تظاهرات رفتاري ديده شود در نتيجه با بررسي اين تغييرات و شناسايي زودهنگام سالمندان در معرض خطر مي‌توان گام مهمي در پيشگيري از نقايص شناختي و ناتواني در اين گروه پرخطر برداشت. هدف از اين مطالعه تعيين وضعيت‌شناختي برحسب مشخصات دموگرافيك در سالمندان شهر رشت مي‌باشد. روش: اين پژوهش يك مطالعه مقطعي از نوع توصيفي- تحليلي مي‌باشد كه بين سال‌هاي 1389-1388 در شهر رشت انجام شد. در اين پژوهش 194 (137 مرد، 57 زن) سالمند بازنشسته موسسات دولتي به روش نمونه‌گيري تصادفي منظم، انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. براي جمع‌آوري اطلاعات از پرسشنامه استاندارد معاينه مختصر وضعيت‌شناختي (MMSE) داراي 5 بخش جهت‌يابي، ثبت اطلاعات، توجه و محاسبه، يادآوري و مهارت‌هاي زباني استفاده گرديد. پس از جمع‌آوري داده‌ها، از نرم‌افزار SPSS v.16 و آزمون‌هاي آماري كروسكال‌واليس، من‌ويتني‌يو و اسپيرمن براي تجزيه تحليل اطلاعات استفاده گرديد. يافته‌ها: يافته‌ها نشان داد 6/70% سالمندان مرد و 4/29% زن بوده‌اند و 91، 5/7 و 5/1% آن‌ها بي‌سواد و به ترتيب داراي وضعيت‌شناختي طبيعي، اختلال شناختي خفيف و متوسط بودند. 82% سالمندان باسواد وضعيت‌شناختي طبيعي، 3/17% اختلال شناختي خفيف و 8/0% اختلال متوسط شناختي داشتند. از ميان مشخصات دموگرافيك (سن، جنس، وضعيت تاهل، سطح تحصيلات و ابتلا به بيماري) ارتباط بين وضعيت‌شناختي با سن، وضعيت تاهل، تحصيلات معنادار بود (05/0p < ). نتيجه‌گيري: غربالگري وضعيت‌شناختي توسط كاركنان بهداشتي و پزشكان مي‌تواند به شناسايي سالمندان در معرض خطر كمك نموده و موجب ارتقاي سطح مراقبت و سلامت افراد مسن گردد و به توسعه و اجراي برنامه‌ها جهت ايجاد تاخير در شروع و پيشرفت آسيب‌شناختي در اين گروه آسيب‌پذير ياري نمايد.

Introduction: Cognitive disorders are one of geriatrics outcomes that can cause a vast spectrum of disorders in older people. This change in cognitive function may see as an early sign before behavioral manifestations. Thus early diagnosis in high risk older people can be an important step in prevention in cognitive disorders and disabilities in this population. The purpose of this study is assessment of older people cognitive status based on demographic characteristics. Methods: This study is a cross-sectional, descriptive study that was conducted in 1389-1388 in Rasht. 194 older people that retired form governmental organization participate in that and were selected in regular randomized sampling. The instrument for gathering data was Mini Mental State Examination (MMSE) that has 5 parts in orientation, data recording, concentration and calculation, remembering and verbal skills. Data were assessed after gathering and were analyzed by SPSS v.16 and Kruskal Valise, Man Whitney U and Spear man statistical test. Results: The findings showed that among 194 older people 70.6 percent were man and 29.4 percent were women. 91 percent of illiteracy older people had normal cognitive status, 7.5 percent of them had mild cognitive disorder and 1.5 percent of them had moderate cognitive disorder. Among graduate persons, 82 percent had normal cognitive status, 17.3 percent had mild cognitive disorder and 0.8 percent had moderate cognitive disorder. Among demographic character (age, sex, marries, education and morbidity) cognitive status has a significant correlation with age (P < 0.03), marriage status (P < 0.002) and education (P < 0.0001). Conclusion: The study showed that cognitive status assessment by health care professionals can help in detecting the high risk patients and promote their caring. Moreover it can help to potential senilement health care and help to delay in starting and progressing cognitive disorders among older people.