ارزيابي پرآزاري جدايه‌هاي قارچ (Pers.) Fr. Cytospora chrysosperma روي نهال ها و شاخه هاي بريده گردو

Virulence of Cytospora chrysosperma (Pers.) Fr. Isolates on Walnut Seedlings and Excised Twigs

بيماري سرخشكيدگي و شانكر سيتوسپورايي يكي از شايع‌ترين بيماري‌هاي درختان گردو در ايران است كه توسط چندين گونه از جنس سيتوسپورا ايجاد مي شود. در اين مطالعه به منظور تعيين درجه پرآزاري جدايه هاي گونه غالب عامل بيماري، 58 جدايه از گونه Cytospora chrysosperma منتخب از 12 استان كشور شامل؛ همدان، كردستان، كرمانشاه، ايلام، آذربايجان غربي، زنجان، مركزي، لرستان، چهارمحال و بختياري، اصفهان، كهگيلويه و بوير احمد و فارس روي نهال‌هاي سه ساله‌ي درخت گردو مايه‌زني شدند و مساحت زخم ايجاد شده 30 روز پس از مايه‌زني اندازه‌گيري گرديد. همچنين به منظور تعيين صحت ارزيابي مقاومت و يا بيماريزايي از طريق مايه‌زني روي شاخه‌ي بريده، آزمون بيماريزايي در شرايط آزمايشگاهي نيز به انجام رسيد. به استناد نتايج حاصل، تنوع قابل ملاحظه‌اي از لحاظ پرآزاري در بين جدايه‌ها ملاحظه گرديد و درصد قابل توجهي از جدايه ها فاقد قدرت بيماريزايي بودند. در واقع، در آزمون بيماريزايي روي نهال 34 درصد از جدايه ها و در آزمون بيماريزايي روي شاخه بريده 24درصد از جدايه ها اختلاف معني داري با شاهد نشان ندادند. همچنين همبستگي ضعيف ولي معني داري (23درصد) بين اين دو روش ارزيابي وجود داشت. به نظر مي‌رسد كه ارزيابي درجه بيماريزايي و يا مقاومت با استفاده از روش مايه‌زني روي شاخه‌ي بريده به اندازه كافي قابل اعتماد نيست.

Cytospora dieback and canker disease is one of prevalent disease of walnut trees in Iran caused by several species of Cytospora genus. The aim of this study was to determination of virulence degree in 58 isolates of dominant species, Cytospora chrysosperma. isolates from 12 provinces of Iran; Hamedan, Kurdistan, Kermanshah, Ilam, West Azarbaijan, Zanjan, Markazi, Lorestan, Chaharmahal va Bakhtiari, Isfahan, Kohgilouye va Boyerahmad and Fars were inoculated on three-year old seedlings and lesion area have been recorded 30 days after inoculation. Furthermore, Pathogenicity survey on detached twigs carried out in laboratory situation to check accuracy of pathogenicity determination. Based on these results, there was noticeable variation in virulence degree of tested isolates. However, most of isolates didn’t show any pathogenicity. Indeed, 34% and 24% of isolates didn’t shown significant difference with control in pathogenicity test on seedlings and detached twigs, respectively. Also, there was week but significant (23%) correlation between two evaluation methods. Collectively, it seems that evaluation of virulence or resistance degree would not be reliable via the detached twigs technique.