گسست‌هاي گسترده: واكاوي گزندهاي «فايده‌گرايي» جان استوارت ميل بر «يك‌پارچگي» و «خودآييني» آدمي

Extensive Alienation: An Analysis of the Threats of John Stuart Mill’s Utilitarianism on the Agent’s ‘Integrity’ and ‘Autonomy’

هدف از نگارش اين مقاله طرح، تبيين، و تحليلِ يكي از مهم‌ترين انتقادهاي وارد‌شده در سنت فلسفي انگلوساكسون بر «فايده‌گرايي» كلاسيك است. اين انتقاد را، كه به انتقاد ناظر بر «يكپارچگي» معروف است، برنرد ويليمز در سال 1973 مطرح كرد، و در كنار انتقاد ناظر بر عدالت، كه جان رالز در سال 1971 مطرح كرده بود، مهم‌ترين انتقادهاي واردشده بر فايده‌گرايي كلاسيك قلمداد مي‌شوند. بنابر اين انتقاد، فايده‌گرايي «يكپارچگي» و «خودآييني» فرد را تهديد مي‌كند و «گسست»هاي گسترده‌اي در آدمي پديد مي‌آورد كه از جمله آن‌ها مي‌توان به «گسست» ميان عمل آدمي و باورهاي ژرف اخلاقي او و «گسست» ميان عمل آدمي و روابط دوستانه و عاشقانه‌اش اشاره كرد. اين مقاله، پس از تبيين انتقاد برنرد ويليمز، مي‌كوشد با استفاده از مشهورترين شروح و تفاسير اين انتقاد در آراي فيلسوفاني مانند راجر كريسپ، جوليا درايور و تيموتي چپل انتقاد ويليمز را از زواياي مختلف تحليل كند و تفاسير و گونه‌هاي مختلف آن را معرفي نمايد. واكاويِ اين انتقاد و گونه‌هاي مختلف آن مي‌تواند در داوريِ ما درباره «فايده‌گرايي» و دركمان از چرايي و چگونگي پيدايش گونه‌هاي مختلف آن تاثيرگذار باشد.

The main aim of this paper is to describe and analyze one of the most significant criticisms of classical utilitarianism in the Anglo-Saxon philosophical tradition. This criticism, called the “integrity criticism,” was put forward by Bernard Williams in 1973 and, along with the so-called “justice criticism” which was put forward by John Rawls in 1971, is counted as the most significant criticism of classical utilitarianism. It argues that utilitarianism threatens the agent’s “integrity” and “autonomy,” and brings extensive “alienation” from her considered moral judgments and friendly and lovely relationships. This paper describes Bernard William’s criticism of classical utilitarianism and its various guises. Then, using Roger Crisp’s, Julia Driver’s, and Timothy Chappell’s interpretations, it analyzes it from various perspectives. Analyzing the “integrity criticism” in its various guises enriches our understanding of “utilitarianism” and helps us to find out how and why its different forms have been put forward.