فرصت‌هاي ايران براي تبديل به قدرت برتر منطقه‌اي

Opportunities for Iran to become a regional superpower

به جرات مي‌توان گفت كه ژيوپليتيك، مهمترين نقش را در تحولات منطقه‌اي ايران در طول تاريخ بازي كرده است. در اين ميان ايرانيان گاهي سوداي يك قدرت بين‌المللي را تحقق بخشيده‌اند و در ادواري نيز در انديشه قدرت منطقه‌اي برتر بوده‌اند. از بعد اخير، تصاحب مقام قدرت منطقه‌اي برتر لوازم و الزاماتي دارد كه عدم توجه به آنها، هدف را دست‌نيافتني مي‌كند. در پرتو سند چشم‌انداز بيست‌ساله، قرار بر اين است كه ايران در سال‌هاي آينده به قدرت برتر منطقه تبديل شود. در اين مطالعه، به عواملي اشاره شده است كه مي‌تواند اين افق را تحقق بخشد. اين فرصت‌ها به دو دسته تقسيم شده‌اند كه عبارتند از: فرصت‌هاي ذاتي و فرصت‌هاي حاصل از تحولات منطقه‌اي. مبحث دوم اين مقاله به راهبردهاي تبديل شدن ايران به قدرت برتر منطقه‌اي مي‌پردازد. برخي از اين راهبردها عبارتند از: توافق‌نامه‌هاي دو يا چندجانبه منع تعرض؛ توسعه اتحاديه‌هاي غيرسياسي منطقه‌اي؛ تمركز بر ديپلماسي عمومي؛ تقويت و توسعه لابي‌هاي ايراني؛ شكل‌دهي سازمان‌ها و لابي‌هاي شيعي و اسلامي؛ حركت در مسير جداسازي آرمان‌گرايي انقلابي با شيون حكومتي. نكته مهم اين است كه ايران بايد در طراحي تاكتيك‌ها و برنامه‌هاي كوتاه‌مدت و ميان‌مدت مبتني بر اهداف استراتژيك برشمرده شده در سند چشم‌انداز و مولفه‌هاي تدوين شده در اسناد پشتيبان آن، دقت و اهتمام ويژه‌اي ببخشد تا بيشترين بهره را از اين فرصت تاريخي ببرد.

It seems that geopolitics is the most important factor in Iran’s international and local evolutions. Iranians, in the line with political history, sometimes were the great global power as an empire, and sometimes were the local great power. For them, to be the great power in region, there are some causes that need to in mind. So opportunities in the path of being a great regional power are divided in two categories as such: initial opportunities, and evolutional opportunities. Beside these factors, there are some strategies that make the opportunities to be recognized in field. Among these strategies are: Two or multilateral agreements to prevent any offensive acts; Development of regional political unions; Focus on public diplomacy; Strengthening the Iranian lobbies; separations between Revolutionary and governmental affairs, and so on. It is important that in the vision of Islamic republic of Iran, cultural and religious affairs may help so much in realization of the regional goals.