بررسي سازگاري و مقايسه 15 رقم زيتون ايراني و خارجي تحت شرايط سرپل ذهاب

Study of Comparison and Adaptation of 15 Iranian and Foreign Olive (Olea europaea L.) Cultivars Under Sar-e-Pol-e- Zehab Conditions

اين پژوهش به منظور بررسي قابليت سازگاري 15 رقم تجارتي زيتون در قالب طرح بلوك كامل تصادفي (RCBD) با سه تكرار به مدت سه سال (1386تا 1388) در ايستگاه تحقيقات زيتون دالاهو واقع در منطقه گرم و خشك سرپل ذهاب اجرا شد. در اين آزمايش صفات رويشي و زايشي ميوه بر اساس ديسكريپتور (I.O.O.C) اندازه‌گيري شدند. آغاز ظهور خوشه‌هاي گل در ارقام نسبت به سال و رقم به طور معني‌داري متفاوت بود. دوره گل‌دهي حدودا از دهه اول فروردين تا نيمه اول ارديبهشت ماه در هر سال مشاهده شد. كرونيكي رقمي ديررس داراي ميوه‌هاي خيلي ريز به وزن (59/0 گرم) بود. داراي بيشترين درصد تشكيل ميوه (7/10%)، ماده خشك (2/42%) و روغن براساس وزن‌تر ميوه ( 2/12%) بود. همچنين رقم آمفي سيس نيز داراي ( 1/ 12%) روغن در وزن‌تر ميوه بود. ماري رقمي زودرس بوده، كمترين درصد ماده خشك (5/27% ) و روغن براساس وزن‌تر ميوه (2/5%) را دارا بود. كنسرواليا بيشترين وزن ميوه (2/4 گرم)، گوشت و عملكرد ميوه در هكتار (6700 كيلوگرم) را داشت. از طرف ديگر، كمترين درصد تشكيل ميوه و عملكرد در هكتار در ژنوتيپ گرگان 1 با (720 كيلوگرم) و در رقم روغني رودبار با (637 كيلوگرم) مشاهده شد. نتايج نشان داد كه دما نقش مهمي در به تاخير انداختن وضعيت فنولوژيكي و تكامل جوانه‌ها در گلدهي دارد. همچنين درصدروغن در ميوه‌ها‌ي زيتون كاملا وابسته به شرايط محيطي و ژنتيكي است. به طوري كه ارقام كنسروي به ترتيب كنسرواليا، مانزانيلا و سويلانا و همچنين رقم دو منظوره زردزيتون و رقم روغني آمفي سيس نسبت به ساير ارقام مورد مطالعه در شرايط آب و هوايي سرپل ذهاب بهتر بودند.

In order to study adaptation ability of 15 commercial olive cultivars, this experiment was carried out using a randomized complete block design with three replication during the period from 2007 to 2009 in dry-warm climate of Sar-pol-e-Zehab Dallaho olive station of Kermanshah province. In this experiment, vegetative and reproductive traits were measured according to I.O.O.C. descriptors. Flora emergence was significantly different over years and among cultivars and flowering period appeared from end March to early May. Korneiki, as the late ripening cultivar, produced the smallest fruits (0.59 gr/fruit) among other cultivars. The highest fruit set, dry matter and content of oil accumulation (12.1%, 12.2%) in fresh matter were recorded in Amphisis and Korneiki cultivars, respectively. Mary was early ripening cultivar and it had the least dry matter and oil in fresh matter (5.2%). Conservalla cultivar had the most fruit weight (4.2 gr/fruit), flesh and yield per hectare (6700 kg/ha). On the other hand, the least percentage of fruit set and yield was obtained in Gorgan1 genotype (720 kg/ha) and Roghani Roodbar cultivar (637 kg/ha). The results indicated that temperature played a major role in delay of flowering by affecting phonological statue and development of flowers. It also oil content in olive affected by environmental condition and genetic background of cultivars. Finally, Olive Table cultivars (Conservalia, Manznilla and Sivillano), Zard-e- ziton (Dual-Purpose) and Oil Amphisis cultivar were better than the others for Sar-e-Pol-e- Zehab weather conditions.