نسبت تاريخ و حماسه در حماسه ملي ايران

The Relation between History and Epic in Iranian National Epic

شباهت‌ها و تفاوت‌هاي حماسه و تاريخ و نسبت ميان آن‌ها از دير باز توجه محققان هر دو حوزه را به خود جلب كرده است، زيرا هر دو از طريق بيان روايت به گذشته مي‌پردازند. شباهت ميان اين دو روايت تا حدي بوده، كه گذشتگان گاهي تفاوتي ميان روايت تاريخي و حماسي قايل نمي‌شدند. اين امر شامل حماسه ملي ايران و عالي‌ترين نمونه آن، شاهنامه، نيز مي‌شده است كه ايرانيان تا اواسط عصر قاجار آن را همان تاريخ ايران پيش از اسلام مي‌دانستند. يافتن ريشه بسياري از داستان‌هاي حماسه ملي ايران در اوستا و مغايرت مطالب آن با نوشته‌هاي مورخان خارجي و كتيبه‌ها و يافته‌هاي باستان‌شناسي، پرسش‌هاي مهمي را در باب نسبت ميان حماسه و تاريخ در حماسه ملي ايران بر انگيخت. مقاله حاضر در دو بخش، نسبت ميان تاريخ و حماسه به طور عام و اين نسبت در حماسه ملي ايران، به مساله حاضر مي‌پردازد.

As both epic and history express some stories of the past, their existing similarities and dissimilarities and their relation have attracted the attention of scholars. These two kinds of stories have been so similar that previous experts could not distinguish the historical events from epics. In Sh?hn?me, as an excellent sample which Iranians consider as their pre-Islamic history until the last Qajar, the line between historical events and epic cannot be drawn. Finding the roots of many of Iranian national epic stories in Avesta and observing their contradictions to the works of foreign authors, inscriptions and archaeological findings, aroused many serious questions about the existing relation between epic and history in the field of Iranian studies. This essay is generally studying the relationship between epic-history and its ratio to Iranian national epic specifically.