بررسي و مقايسه داستان كيومرث در شاهنامه و آدم در قرآن

A Comparison between the two stories of Adam in Quran and Gayumarth in Shāhnāme

وجوه شباهت ها و تفاوت هاي موجود بين شخصيت هاي اساطيري و تاريخي و بيان آن مي تواند تاثير و تاثر ممتد اسطوره و تاريخ در طول زمان و نتيجه اين تاثيرات را نشان دهد. كيومرث همواره در اساطير ايران به عنوان نخستين انسان كه در ظاهر نيز تفاوت چشمگيري با انسان امروزي دارد، مطرح مي شود؛ اما در شاهنامه، فردوسي هرگز او را نخستين انسان نمي شمارد. به نظر مي رسد اين امر متاثر از جهان بيني و نگاه اسلامي فردوسي در مورد آفرينش نخستين انسان در قرآن باشد؛ به همين جهت او را به عنوان اولين پادشاه، و نه نخستين انسان، مطرح مي سازد. در اين پژوهش كوشش شده تمام شباهت‌ها و تفاوت‌هاي اين دو شخصيت در شاهنامه و قرآن بيان شود. انتخاب كوهستان براي اولين محل زندگي، كشته شدن فرزندان، دشمني اهريمن با آنان، داشتن عنوان نخستين و يكي دانستن اين دو شخصيت در برخي از كتاب‌هاي تاريخي در اين مبحث بررسي مي شود.

Expression of similarities and dissimilarities between historical and mythical characters can show the continuous bilateral impressions and effects of History and Myth and their results. Gayumarth, being absolutely different in appearance with modern man, has always been considered as the first Man in Persian Mythology. However, in Sh?hn?me, Ferdowsi never considers him as the first Man. It is somehow because of Ferdowsi’s Quranic and Islamic view point about the creation of the first Man that he calls Gayumarth the first King. In the present paper, the aim is to try to express all similarities and dissimilarities which exist between these two characters in Quran and Sh?hn?me. Subjects such as choosing mountain as the first place of life, being killed by their children, having the title of First, and being introduced as a single character in some historical books are being analyzed in this present essay.