عدم تجانس مشاهده شده در اندازه گيري كارآيي هزينه ي مطالعه ي موردي: كارآيي هزينه ي توليد پنبه ي آبي در ايران

The Observed Heterogeneity in the Measurement of Cost Efficiency Case Study: Cost efficiency of irrigated cotton production in Iran

تاكنون مطالعاتي با استفاده از روش تصريح توابع توليد مرزي- تصادفي و برآورد كارآيي فني محصولات كشاورزي در كشور انجام شده است، اما به نقش عوامل غير قابل كنترل توجهي نشده است. وقتي كارآيي بنگاه هاي مختلف توليدي بررسي مي‌شود ممكن است كه عواملي باعث عدم تجانس بنگاه ها و تفاوت در كارآيي آنها شوند. بيشتر اين عوامل، توسط توليد كننده ي قابل كنترل نيستند؛ مانند بارندگي، نوع خاك، بيماري ها و ساير عوامل. در اين مطالعه، سطح زير كشت محصول پنبه در هر استان به عنوان عامل عدم تجانس مشاهده شده، در محاسبه ي كارآيي هزينه در نظر گرفته شده است و تاثير عامل عدم تجانس بر كارآيي هزينه ي توليد پنبه در هر استان با استفاده از تصريح تابع هزينه ي مرزي – تصادفي مدل «پيت و لي» و «داده‌هاي تابلويي» بررسي شده است. نتايج نشان مي‌دهد كه قيمت نرمال شده كود شيميايي و دستمزد نرمال شده نيروي كار، بيشترين تاثير را بر هزينه ي توليد در هر هكتار پنبه در كشور دارند. به طوري كه هر يك درصد افزايش در قيمت كود شيميايي و دستمزد نيروي كار به ترتيب 33/0 و31/0 درصد هزينه توليد در هكتار را افزايش مي‌دهند. استان كرمان با 96 درصد بالاترين كارايي و استان يزد با 70 درصد كمترين كارايي هزينه توليد پنبه در كشور را داشته‌اند. سطح زير كشت هر استان به عنوان عامل عدم تجانس، تاثير معناداري بر كارآيي هزينه نداشته است. استفاده صحيح و منطقي از كودهاي شيميايي و توسعه مكانيزاسيون متناسب با وضعيت هر استان، مي‌تواند در كاهش هزينه توليد نقش مهمي داشته باشد.

A number of studies estimated technical efficiency of agricultural production by using stochastic frontier production functions in Iran. But the uncontrollable factors are not attention to estimation production function. When the performances of firms are considered it might be some factors cause heterogeneity of firms and difference of firm efficiency. Most of these factors are not controllable by the producer, such as rainfall, soil type, diseases and other factors. In this study, the area under cotton cultivation in any province as the heterogeneity observed in the calculation of cost-efficiency is considered. And the impact of heterogeneity on the efficiency of cotton production costs in each province was investigated by Using stochastic frontier cost function Pitt and Lee model and panel data. The results show that the normalized price of fertilizer and wage labor normalized has maximum impact on the cost of production per hectare of cotton in the country. So that everyone percent increases in the price of fertilizer and labor, 0.33 and 0.31 percent increase cost in hectare, respectively. Kerman Province with 96 percent efficiency of cotton production in the country had the highest cost efficiency. Whereas Yazd province with 70 percent efficiency had the lowest cost efficiency. The area cultivation as the heterogeneity factor has not significant effects on cost efficiency. Correct and rational use of fertilizers and mechanization development appropriate to the circumstances of each province can play an important role in reducing the cost of production.