تبيين تاثيرات گسترش نفوذ ICT بر توسعه اجتماعي

Exploring the Effect of ICTs Penetration on Social Development

توسعه در حوزه هاي اجتماعي، از جمله دغدغه هاي پيشروي هر جامعه اي است كه توجه بسياري از صاحب‎نظران و محققان را به خود معطوف كرده است. در عصر اطلاعات با وجودي كه فناوري‎هاي اطلاعات و ارتباطات، لايه هاي مختلف جوامع را در هم نورديده و تاثيرات شگرفي بر آنها داشته، متاسفانه پژوهش‎هاي اندكي با ديدي كلان نگر به مطالعه اين تاثيرات پرداخته اند. بدين منظور پژوهش حاضر در تلاش است تا به شناسايي و تبيين تاثيرات گسترش و نفوذ فناوري‎هاي اطلاعات و ارتباطات بر توسعه اجتماعي جوامع بپردازد. مقاله پيش رو، بخشي از يك پژوهش كيفي با رويكرد داده‎بنياد (گراندد تيوري) است كه در آن تعداد هجده نفر از صاحب‎نظران حوزه‎هاي سياست‎گذاري عمومي، فناوري اطلاعات و علوم اجتماعي از طريق روش نمونه گيري هدفمند و گلوله برفي انتخاب‎شده و در مطالعه شركت كرده‎اند. داده هاي پژوهش به روش مصاحبه نيمه‎ساختاريافته جمع‎آوري شده و همچنين از روش مقايسه اي مداوم استراوس و كوربين براي تحليل داده ها استفاده شده است. يافته هاي پژوهش حاكي از آن است كه گسترش و نفوذ فناوري اطلاعات و ارتباطات در جوامع از طريق تاثيرگذاري بر سطح انتظارات عمومي و ياري رساندن به شهروندان براي كسب شايستگي و تسهيل در ايجاد تغيير و تحول در نظام اجتماعي جوامع، بر فرآيند توسعه اجتماعي جوامع تاثيرگذار است كه مشروح هر يك از آنها در اين نوشتار تبيين شده است.

Development in the social aspects of each society is a very important academic and practical field. In the information revolutionage, information and communication technologies are penetrating all levels of societies and have catalyzed the process of development in every country and encourage many scholars to study how these technologies affect the social, political and economic aspects of each society. This study examines the effect of ICTs penetration on social development, as an important component of the process of development. In this paper, in order to explore the effect comprehensively, the interview method and qualitative approaches such as grounded theory are used. Eighteen scholars in the fields of social science, public policy and information and technology were interviewed to investigate how ICT affects the social development. The results of the analyses of the interviews were categorized into three mechanisms: making competency, increasing public demands, and making changes in social institutions. The explanation of each factor regarding the effects of ICT on social development is discussed. In the end, some ideas for further research are presented.