آسيب‌شناسي فرهنگي در ارتقاي سلامت اداري سازمان‌هاي دولتي و غيردولتي

Boosting Administrative Integrity of State and Public Organizations; A Cultural Pathology

فساد اداري معضلي چالش‌برانگيز در جوامع است كه در زمينه مبارزه با آن رويكردهاي انضباطي- اجتماعي و پيشگيرانه مطرح است. دراين‌ميان، توجه به رويكردهاي پيشگيرانه مي‌تواند هزينه‌‌هاي اجتماعي، سياسي و اقتصادي مبارزه با فساد را كاهش دهد و تبعات كمتري را متوجه دولت‌‌ها نمايد. فرهنگ به‌عنوان مهم‌ترين عامل در رويكرد پيشگيرانه مي‌تواند نقش موثر و تعيين‌كننده‌اي را در ارتقاي سلامت اداري ايفا نمايد. اين تحقيق با هدف بررسي نقش فرهنگ سازماني در كاهش فساد اداري صورت پذيرفته و براي بررسي، شاخص‌‌هاي فرهنگي ارزش‌‌هاي جاري، ساختار فرهنگي سازمان و فرهنگ منابع انساني مطالعه شده است. اين تحقيق بر اساس هدف از نوع تحقيقات كاربردي و بر اساس ماهيت و روش از نوع تحقيقات توصيفي است كه به روش پيمايشي (زمينه‌يابي) انجام مي‌شود. جامعه آماري، ادارات دولتي و غيردولتي شهرستان تهران و نمونه اين پژوهش، دو سازمان دولتي و دو سازمان غيردولتي مي‌باشند كه روي هم 697 نمونه به روش غيراحتمالي و سرشماري انتخاب شده‌اند. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهند كه هم در سازمان‌‌هاي دولتي و هم در سازمان‌‌هاي خصوصي، فرهنگ سازماني در جهت ارتقاي سلامت نظام اداري موثر بوده و داستان‌‌ها و الگوهاي سازماني، قوي‌ترين مولفه و ارزش‌‌هاي سنتي، ضعيف‌ترين مولفه فرهنگي در كاهش فساد اداري بوده‌اند. كاركنان سازمان‌هاي غيردولتي نقش فرهنگ سازماني در كاهش فساد اداري را در مقايسه با كاركنان سازمان‌هاي دولتي قوي‌تر ارزيابي كرده‌اند. ميان نقش مولفه‌‌ها در كاهش فساد اداري از ديدگاه زنان و مردان و همچنين، با ميزان تحصيلات رابطه معناداري مشاهده نگرديده است. در نهايت راهكارهاي فرهنگي مانند تاكيد بر ارزش‌‌هاي سنتي و اخلاقي، مديريت مشاركتي و مواردي از اين قبيل پيشنهاد مي‌گردد.