شناسايي برخي ارقام انگور بر اساس خصوصيات مورفولوژيكي ميوه و بذر آنها

به منظور شناخت بهتر ارقام انگور براي كاربرد آنها در برنامه هاي اصلاحي آينده و بررسي برخي خصوصيات مورفولوژيكي ميوه و بذر 11 رقم انگور در كلكسيون مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي خراسان رضوي در سال 90-1388، آزمايشي در قالب طرح كاملاً تصادفي با 4 تكرار به مرحله اجرا درآمد. با استفاده از تجزيه كلاستر طبقه بندي و تفكيك ارقام مشابه در فاصله اقليدسي 20 به 3 گروه صورت گرفت. نتايج نشان داد كه بيشترين وزن، حجم و قطر ميوه انگور به ترتيب با ميانگين 15/5 گرم، 8/4 سانتي متر مكعب و 95/1 سانتيمتر براي رقم سمرقندي لطف آباد و كمترين ميزان با 1/1 گرم، 91/0 سانتي متر مكعب و 91/0 سانتيمتر براي رقم ديزماري رضاييه مشاهده شد. رقم مقنايي مشهد بيشترين (64/2 سانتي متر) و رقم ديزماري رضاييه كمترين (1/1 سانتيمتر) طول حبه را داشتند. همچنين بيشترين وزن دانه براي رقم عسگري بيرجند (74 ميلي گرم) و كمترين آن براي رقم سبزه درگزي (18 ميلي گرم) بدست آمد. حداكثر تعداد دانه در هر ميوه در رقم سمرقندي لطف آباد (38/3 عدد) و حداقل تعداد آن در رقم پشت گل مشهد (44/1 عدد) مشاهده شد. نتايج همبستگي ساده صفات، وجود همبستگي مثبت و منفي معني داري را بين برخي صفات مهم عملكرد انگور نشان داد. وزن ميوه با طول و عرض و حجم آن يك رابطه مثبت و معني داري را در سطح 1 درصد نشان داد. به طور كلي چنين به نظر مي‌رسد كه صفات مربوط به اندازه ميوه به خوبي قادر به تفكيك و تمايز ارقام انگور بودند. واژگان كليدي: ارقام انگور، تجزيه كلاستر، صفات ميوه و بذر، ضريب همبستگي

In order to better identification of grape cultivars for use them in future breeding programs and study of fruit and seed morphological characteristics of 11 cultivars of grapes in Collections of Agriculture and Natural Resources Research Center of Khorasan Razavi in year 2009-2011, an experiment was carried based on completely randomized design with four replications. With cluster analysis method was done classification and segregation of similar cultivars in distance 20 to three groups. The results showed were allocated to the cultivar of Samarghandi Lotfabad with average 5.15 g, 4.8 cm and 1.95 cm3, respectively, and Dizmari Rezaieh cultivar with average 1.1g , 0.91 cm and 0.91 cm3 minimum weight, volume and fruits diameter. The cultivar of Moqannai Mashhad had highest (2.64 cm) and Dizmari Rezaieh lowest (1.1cm) berry length. The maximum seed weight was observed in Asgari Birjand cultivar (74 mg) and lowest Sabzeh Dargazi (18 mg). Maximum number of seeds per fruit was observed in cultivar of Samarghandi Lotfabad (3.38 number), minimum number was in Poshtgol Mashhad cultivar (1.44 units). The results of correlation coefficient showed significant positive and negative correlations between some important traits. The fruit weight with its length, diameter and volume showed a significant positive relation at 1% level. Generally, the traits of fruit size were able to segregation and distinctness of grape cultivars well. Key words: Cluster Analysis, Correlation Coefficient, Fruit and Seed traits, Grape cultivars