مطالعه نمو گامتوفيت ماده در گياه گل گندم (.Centaurea depressa L)

مطالعات رويان شناختي جايگاه ويژه اي در علم گياه شناسي و تاكسونومي گياهي دارند. در اين پژوهش مراحل و چگونگي تكوين تخمك و دانه گرده در گياه Centaurea depressa مورد بررسي قرار گرفت. گل ها و غنچه ها در مراحل مختلف نمو برداشت شده، در FAA70 تثبيت و در الكل 70 درصد نگهداري شدند. نمونه ها پس از قالب گيري در پارافين با ميكروتوم برش گيري شد و با هماتوكسيلين و ايوزين رنگ آميزي انجام گرفت. لام هاي تهيه شده از مراحل مختلف تكويني با دقت با استفاده از ميكروسكوپ نوري مورد بررسي قرار گرفتند. براساس نتايج حاصل از اين بررسي، تـخمك به شكـل واژگـون، دو پوسته اي و كم خورش است و تكوين كيسه روياني از طرح تك اسپوري و تيپ پلي‌گونوم پيروي مي كند. از آنجايي كه نمو كيسه روياني در گونه مطالعه شده از نوع پلي گونوم است. بنابراين مگاسپور موجود در ناحيه شالازي، مگاسپور عملكردي مي‌باشد. پس از تقسيم ميوز تترادهاي مگاسپور آرايش T شكل دارند. لايه اندوتليوم از يك رديف ياخته تشكيل شده است و تا زمان تشكيل رويان پايدار باقي مي ماند. كيسه روياني ابتدا بسيار كوچك است به طوري كه هسته هاي آن آرايش خطي فشرده را به خود مي گيرند، اما در جريان بلوغ، كيسه رشد طولي قابل توجهي پيدا مي كند. واژگان كليدي: تك اسپوري، پلي‌گونوم، لايه اندوتليوم، كيسه روياني، Centaurea depressa

Embryology has a considerable importance in the plant biology and taxonomy. In the present study, different developmental stages of Centaurea depressa ovules were investigated. To do this, flower buds and flowers of the plant were collected at the different developmental stages and were fixed in FAA70 before storing in 70% ethyl alcohol. Plant samples were embedded in paraffin and sectioning was performed using a microtome. Prepared sections were stained with hematoxylin and eosin. A light microscope was used to study samples prepared from different developmental stages of the plant. According to the results, ovules of the studied plant are anatropic and bitegmic and contain small amounts of nucelle. Development of embryo sac in this plant is monosporic and belongs to Polygonum type. Therefore, megaspore presents in the chalaze is a functional megaspore. After meiosis, megaspore tetrads arrange in a T-shape. The endothelial layer is formed from one cell layer and persists until embryo is developed. At first, Embryo sac is primarily very small, but have a considerable longitudinaly growth during development. Key words: Centaurea depressa, Embryo sac, Endotelium layer, Polygonum monospori