مكان يابي بهينه دفن مواد زايد جامد شهري با استفاده از مدل تحليل سلسله مراتبي AHP (نمونه موردي شهرستان زنجان)

Optimal municipal solid waste landfill site selection using hierarchical analysis AHP (about the city of Zanjan)

افزايش روزافزون جمعيت شهري و توسعه ي مناطق شهري، افزايش مصرف مواد داراي پسماند تجزيه ناپذير و بسياري ديگر از مناسبات زندگي ماشيني و مدرن باعث رويكرد جدي مديران شهري شده است و دفن و معدوم سازي پسماند به صورت يكي از دغدغه‌هاي اساسي در مديريت محيط زيست شهري درآمده است. طبق گزارش هاي بخش خدمات شهري شهرداري زنجان روزانه به طور متوسط 600 تن زباله توليد مي‌شود. از ميان روش‌هاي مختلف دفع زباله به صورت تلنبار از مهم ترين روش‌هايي بوده است كه مديريت شهري زنجان در طي سال‌هاي استفاده از اين مكان بر آن تكيه نموده است. اين امر مشكلاتي مانند خروج شيرابه، آلودگي خاك، بوي بد، آتش سوزي، پراكندگي زباله و غيره را در محل دفن به وجود آورده است. به منظور جلوگيري از بروز چنين مشكلاتي بايد تلاش كرد ضمن انتخاب مناسب‌ترين مكان براي دفن آن‌ها، اين مواد به صورت بهداشتي و در فضايي خارج مناطق مسكوني دفن و معدوم شوند. در اين مقاله با استفاده مدل AHP در نرم افزار ARC GIS به پهنه بندي زمين براي مكان يابي بهينه دفن مواد زايد جامد شهرستان زنجان بر پايه 10 معيار(گسل، شهر و سكونتگاه‌ها، جاده‌هاي ارتباطي، مسيل‌ها، زمين شناسي، فرسايش، خطوط انتقال نفت، خطوط انتقال برق، شيب و جهت شيب) ارزيابي شده و نقشه پهنه بندي زمين به دست آمد. در نتيجه توانستيم مكان‌هاي بهينه دفن پسماند در منطقه را در قالب 5 كلاس معين نماييم. در آخر نيز زمين‌هايي با مساحت 73 هكتار به بالا را از ميان زمين‌هاي كلاس پنجم جهت بهترين مكان براي دفن پسماند براي بازه 40 ساله انتخاب شد.

Increasing urban population and urban developmenthad increased the production of atomicwaste. Furthermore, the many other relations of modern life and the machine make a serious approach to urban management which in return it has influences on waste storage and disposal and the eradication of urban environmental products. This will turn management of these waste materials a majorconcern. According to Zanjan Cit’s Municipal Services the daily average of 600 tons of waste materialsis produced in this city. Among the various methods of waste disposal to heaping,the most important ways in which Zanjan urban management inrecent years has reliedon,is the use of this bury site. Problems such as with drawal of the leachate, soil pollution, odor, fire, etc., scattering garbage in landfills have been observed so far. In order to prevent such problems, authorities should be trying to choose the most appropriate place to bury them, these materials out of the residential areas. In this paper the AHP model was used via ARC GIS software for the zoning of land to locate the optimal solid waste landfill in Zanjan city based on 10 criteria: fault, accommodations in the city, connecting roads, stream, geology, erosion, oil pipeline, transmission lines, slope and slope direction.The result revealed optimal locations on the landfill areain the form of a certainclass of five charges. Finally, the area of 73 hectares was called the best place for the landfill for 40-year interval.