اثر الگوي كاشت بر برخي خصوصيات مورفولوژيكي و عملكرد ارقام ذرت شيرين و يك رقم فوق شيرين (Zea mays L. var. saccarata)

Effects of Planting Pattern on Morphophiysiological Characteristics and Yield and Yield Components of Sweet and Super Sweet Corn Varieties (Zea mays L. var. saccarata)

اين پژوهش با توجه به اهميت ذرت شيرين به عنوان يك محصول غذايي جديد و به منظور بررسي برخي خصوصيات مهم مورفولوژيكي و عملكرد ارقام ذرت شيرين و يك رقم فوق شيرين، در سال زراعي 1389 در مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي خراسان رضوي اجرا گرديد. طرح آزمايشي مورد استفاده فاكتوريل در قالب بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار بود. تيمارهاي آزمايشي شامل الگوي كاشت در سه سطح (كاشت يك رديف در روي پشته(كشت مرسوم)، كاشت دو رديف روي پشته به فاصله 20 سانتي متر از يكديگر و كاشت يك رديف كف جوي) و ارقام ذرت شيرين و فوق شيرين در 4 سطح (3 رقم ذرت شيرين Chase، Temptation وKSC403su و يك رقم ذرت فوق شيرين Challenger) مورد ارزيابي قرار گرفتند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه اختلاف بين هيبريدهاي ذرت شيرين در صفات عمق دانه، عملكرد دانه قابل كنسرو و شاخص برداشت بلال معني دار بود. همچنين، نتايج نشان داد كه الگوهاي مختلف كاشت از نظر صفات مورد بررسي شامل تعداد كل برگ، تعداد برگ بالاي بلال اصلي، قطر ساقه، قطر بلال، عمق دانه، عملكرد دانه قابل كنسرو و عملكرد علوفه تر تفاوت معني داري با همديگر داشتند، به طوري كه اين صفات در الگوي كاشت دو رديف روي پشته بيشترين ميانگين را به خود اختصاص دادند. بر اين اساس، حداكثر عملكرد دانه قابل كنسرو در الگوي كاشت دو رديف روي پشته متعلق به رقم Challenger با متوسط 76/25 تن در هكتار و بيشترين عملكرد علوفه تر در الگوي كاشت يك رديف كف جوي و متعلق به رقم Chase با ميانگين 6/48 تن در هكتار به دست آمد. نتايج اين تحقيق نشان داد، بالاترين شاخص برداشت بلال متعلق به رقم Chase بود. براساس نتايج، الگوي كاشت دو رديف ذرت روي پشته و رقم Challenger با توليد بيشترين عملكرد دانه قابل كنسرو جهت توسعه كشت ذرت شيرين در منطقه مي تواند استفاده شود.

Considering the importance of sweet corn as a new food product, this study was conducted to evaluate the effects of planting pattern on some important morphophiyziological characteristics and yield and yield components of sweet and super sweet corn (Zea Mays L. var. saccharata) varieties in Agricultural Research and Natural Resources of Khorasan Razavi Province, Mashhad, Iran in 2011. In this study three methods of planting (one and two raised bed and furrow planting) and three varieties sweet corn (Chase, Temptation, KSC403su) and one super sweet corn (Challenger) were studied in factorial experiment based on Randomized Complete Block Design with three replications. The result of ANOVA showed that sweet corn hybrids had significant differences in kernel depth, conservable grain yield and ear harvest index. It also showed that number of leaves per plant, number of leaves above ear, stem diameter, ear diameter, kernel depth, conservable grain yield and forage yield, were significantly different among three levels of planting patterns. The maximum main of these characters was belonging to two-raised bed planting pattern. In addition, the highest conservable grain yield was belonged to Challenger in two raised bed planting pattern with 25.76 ton/ha and highest fresh foliage yield was 48.6 ton/ha which belonged to Chase on one raised bed planting method. The highest ear harvest index belonged to Chase on two-raised bed planting pattern. Finally, the result showed that two raised bed planting pattern and Challenger with highest conservable grain yield trait could be used to increase sweet corn yield.