نقد و بررسي آرمان شهر افلاطون در پرتو مدينه فاضله مهدوي

A Critique of Platoʹʹs Utopia in the Light of Mahdist Utopia

آرمان شهر زميني كه در آن از دغدغه‌هاي زندگي طبيعي اثري نباشد، آرزوي ديرين بشر است كه انديشه بزرگترين فلاسفه دنيا را به خود مشغول ساخته است. بزرگاني چون سقراط و افلاطون به اين بحث پرداخته و ارسطو به اين تفكرات نظم منطقي داده است. در اسلام هم انديشه‌وراني چون فارابي و ملاصدرا در صدد تبيين آن برآمده اند. اين مجال از ميان تمامي آرمان شهرها در پي مقايسه‌اي گويا از آرمان شهر يونان باستان و مدينه فاضله مهدوي است و تفاوت آن دو را در نگاه دنيوي صرف يا دنيوي- اخروي دانستن مدينه بيان داشته است. در مدينه مهدوي همه چيز به سمت كمال مطلق در حركت بوده و خساست و اسراف جايي ندارد؛ تمامي مردم هم مسيوليت‌پذير هستند. در اين مقاله با ارايه تبيين مدينه فاضله يوناني شباهت‌هاي آرمان شهر افلاطون با مدينه فاضله مهدوي را بيان نموده‌ايم و پس از بيان نواقص آن، مدينه مهدوي را آرمان شهري زميني تعريف كرده‌ايم كه در عين رفع دغدغه‌هاي دنيوي انسان راه به افق بلندي دارد كه با نگاه دنيوي صرف قابل تبيين نيست.

The question of terrestrial utopia in which there is no sign of concern about natural life is manʹs longstanding aspiration which has been the special concern of great philosophers. Such great philosophers as Socrates and Plato have delved into the ideas related to this issue and Aristotle logically organized them. Such Muslim philosophers as Farabi and Mulla Sadra have also sought to expound it. From among all kind of utopia and clearly compares them to show the difference between each of them in the light of the conception of utopia. In Mahdist city, all things move towards absolute perfection, there is no room for avarice and extravagance, and all people consider themselves to be responsible. Shedding light on the Greek utopia, this paper highlights the similarities between Platoʹs utopia and Mahdist utopia and pinpoints the defects of Platoʹs utopia, and then defines Mahdist city as a worldly utopia which eliminates manʹs worldly concerns and moves towards a high horizon which cannot be explained through a mere worldly view.