فرهنگ خانواده: مبناي مغفول در ساماندهي تعاملات خانه و مدرسه

Family Culture: An Overlooked Question in Systematizing Home-school Interactions

براي خانواده نبايد مانند گذشته نقش حاشيه اي در جريان تربيت فرزندان در نظر گرفت. اولاً از اقتدار و اعتبار نهاد مدرن و تخصصي مدرسه در سايه تحولات اجتماعي كاسته شده و ثانياً در سايه همين تحولات بر نقش خانواده افزوده شده است. اين كاهش و افزايش همزمان، بازنگري در كيفيت تعاملات تربيتي خانه و مدرسه را ضروري مي‌سازد. فرض اين نوشتار بر آن است كه در جريان قبض و بسط نقش‌ها، هيچ يك از دو نهاد خانواده و مدرسه از صحنه حذف نخواهند شد و «مدرسه محوري» در حال حاضر به «خانواده محوري» در آينده تبديل نمي شود. برقراري تعاملات سازنده ميان اين دو نهاد ، با محوريت بهبود بخشيدن به عملكرد تربيتي دانش آموز، نيازمند كوشش هاي نظرورزانه است و تصور بسندگي الگوي موجود مشكل زا ارزيابي مي‌شود. نگارنده با اتكا به مقوله «فرهنگ خانواده» به كاوش و نظرورزي در اين قلمرو پرداخته است. مدعاي اصلي نيز چنين است كه به دليل گونه گوني و ناهمساني فرهنگ‌ها در محيط خانواده يا اصطلاحاً برنامه هاي درسي متفاوتي كه فرزندان در سطح خانواده تجربه مي‌كنند، لازم است تكثر را با محوريت قايل شدن براي برنامه ريزي‌ها و اتخاذ تدابير با طراز محلي، يعني با عامليت و مدخليت مدرسه، به رسميت بشناسيم. گرچه در اين نگاه تعاملات سامان يافته در سطوح بالاتر از مدرسه نيز مورد انكار قرار نمي گيرد.

Unlike in the past, the role of families in the upbringing of children should not be thought of as a marginal one. On the one hand, social developments have dented the authority and credibility of schools as modern and specialized institutions. On the other hand, the same social developments have given families a more prominent role to play. This new balance has necessitated a revision of the quality of education-related interaction between home and school. The assumption of this paper is that neither school nor family is to be eliminated during the course of this decline and rise in roles and that the present school-centeredness of education will not be replaced by home-centeredness. Establishment of constructive interaction between these institutions, in order to improve the education-related performance of students, calls for speculative efforts. Assumptions that the existing pattern is sufficient are troublesome. The author of this paper has built on the topic of “family culture” to explore and speculate in this field. Variety and incompatibility of cultures within families, also known as variety of family curriculum, makes it necessary to recognize pluralism which gives top priority to planning and adoption of measures on a local scale or with interference of school. However, this perspective does not deny systematic interactions at levels higher than school.