بررسي تطبيقي چيستي مفهوم خدا از ديدگاه ابن‏سينا و ملاصدرا

Examination of Avicenna’s and Mollā Sadrā’s View on the Concept of God

اين مقاله بنا دارد كه ديدگاه‎هاي ملاصدرا و ابن‏سينا را در مقام تحليل مفهوم واجب‏الوجود بررسي و تطبيق نمايد. از نظر ابن‏سينا «واجب‏الوجود» ذاتي است كه صرف‏الوجود باشد، اما ملاصدرا معتقد است براي وجوبِ وجود شرط است كه موجود، علاوه بر حقيقي بودن، حيثيّت تقييديّه، و واسطه در عروض نداشتن، بي‏نياز از «حيثيّت تعليليّه» نيز باشد. با توجه به قابليت انفكاك‏ اين دو حيثيت، واجب‏الوجود موجودي است كه هم «بذاته» و هم «لذاته» است و لذا ملاصدرا در تعريف او اين دو قيد را لحاظ مي‌كند. بر اين مبنا استدلال اين دو فيلسوف براي اثبات واجب‏الوجود نيز تفاوت خواهد كرد.

In this paper, I will try to present a comparative examination of Avicenna’s and Mull? Sadr?’s views of analyzing the concept of the Necessary Being. According to Avicenna, “the Necessary Being” is an entity which is Pure Being, but according to Mull? Sadr?, Necessity of Being requires that the existent besides being real and not having conditional mode and accidental intermediary has not causative mode. According to the separability of these two modes, the Necessary Being is a being which is both “by-itself” and “for-itself”; hence, Mull? Sadr? considers these two qualifications in his definition of the Necessary Being. Therefore, the arguments of the two philosophers for Necessary Being will be different.