تحليل حديث‌شناسانه حكم نام بردن حضرت مهدي به محمد

An analysis from the point of view of Hadith studies regarding the naming Mohammed for Mahdi

مهدويت اعتقادي پايه‌اي است كه همواره در ميان باورهاي اسلامي بدان اهتمام و توجه ويژه‌اي شده است و اين اهتمام همچنان در سخنان پيشوايان معصوم و بزرگان دين بازتاب يافته است. گستره بحث‌ها درباره اين اعتقاد سترگ نه تنها امور كلي، كه بسياري از امور جزيي را نيز دربر گرفته است. يكي از اين امور، «حكم نام‌بردن» آن حضرت به نام «محمّد» است كه بررسي آن با توجه به ويژگي‌هاي آن حضرت و نيز چگونگي زندگي وي، اهميت دارد. در اين نوشتار به بحث درباره حكم نام‌بردن حضرت مهدي به نام خاص «محمّد» بر اساس سخنان معصومان پرداخته شده است. ديدگاه‌ها در اين بحث با نگاه به گروه‌هاي گوناگون روايات در اين‌باره، به‌طور عمده در دو دسته تقسيم شده است: ديدگاه نخست، باور كساني است كه در هر شرايطي نام‌بردن آن حضرت را به نام «محمّد» حرام مي‌دانند. به گونه‌اي كه امروزه حتي آن را به صورت «م‌ح‌م‌د» مي‌نويسند. ديدگاه دوم از كساني است كه اين ممنوع‌بودن را به سبب نام‌بردن در برخي روايات و ادعيه، ويژه زماني دانسته‌اند كه به سبب نام‌بردن، آسيبي متوجه آن حضرت مي‌شد. در ادامه با بررسي كوتاه مستندات هر ديدگاه بر پايه روايات، نتيجه مي‌گيريم كه در زمان غيبت كبرا اگر نام‌بردن آن حضرت موجب آسيب و زيان نگردد، جايز است.