بررسي روند تغييرات فراسنج هاي كيفي آب رود مارون درحوضه‌ي آبخيز سد مارون

Spatial and Temporal Variations in the Water Quality of the Maroon River in the Maroon Dam Basin

امروزه استفاده از انواع نرم افزارهاي رايانه‌اي از جمله Rockware ، و كاربرد GIS، امكان بررسي تغييرات فراسنجهاي مختلف كيفيت آب را در بعد مكاني و زماني ميسر مي‌سازد و مي‌توان درك بهتري را از مجموعه‌ي عوامل آلوده كننده‌ي رود به صورت تصويري داشت. بنابراين، مديريت و واپايش كيفيت اين منبع آبي از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. با توجه به هدف مطالعه‌ي برخي فراسنجهاي تعيين كننده ‌ي كيفيت آب رود مارون شامل كلرور، سولفات، كلسيم، منيزيم و سديم، كربنات، pH, EC و TDS طي سالهاي 83-1379مورد استفاده واقع شدند. رونديابي فراسنجهاي مذكور براساس زمان و مكان صورت گرفت. نتايج رونديابي زماني نشان داد كه غلظت و دامنه‌ي تغييرات فراسنجها در فصول پرباران كمترين، و در فصول كم باران بيشترين مي‌باشند. همچنين، رونديابي مكاني نشان داد كه هر چه از منطقه‌ي‌ي كوهستاني به سمت دشت نزديك مي‌شويم، غلظت آلاينده‌ها افزايش مي‌يابد. نتايج اين مطالعات نشان دادند كه امكان تشديد آلودگي در منطقه‌ي وجود داشته و بايد در مديريت منطقه‌ي در جهت كاهش آلودگي رود مارون اصلاحاتي به‌عمل آيد. همچنين، بر اساس نمودار شولر بطور كلي، بيشتر نمونه‌هاي آب داراي غلظتهاي كلرايد و سولفات كمتر از غلظت مجاز قابل شرب مي‌باشند، و كيفيت آب اين دو ايستگاه از لحاظ شرب خوب است. بر اساس طبقه بندي ويلكاكس، نمونه‌هاي آب ايستگاه ايدنك در رديف C3S1 ، و ايستگاه دهنو در رديف C2S1 قرار گرفته‌اند كه از لحاظ كشاورزي داراي كيفيت مناسب مي‌باشند.

Water quality is a matter of utmost importance as it determines its suitability for particular purposes. As rivers are the lifelines everywhere, especially in an environments having information regarding the quality of their water is extremely useful for the water users. As a river’s water quality varies with the seasons of the year and the geological formations through which it flows, establishing a trend as to where and when to expect certain changes in the quality of a river’s flow gains importance. It is fortune that the newly developed technologies facilitate achieving these objectives. Therefore, we used the GIS and the Rockware software and the data collected during the 2000-2004 period at 2 hydrometry stations on the Maroon River to better classify the water quality spatially and temporally. The Chemical analyses consisted of pH, EC, TDS, CL, SO4, Ca, Mg, and NaCo3. It was revealed that the water quality deteriorated from the rainy season towards the dry season. Furthermore, as the river advanced from the mountainous area towards the low-laying plains the quality diminished, too. Most of the water samples were low in Cl and So4 conceal rations according to the Schoeller’s diagram; therefore suitable for drinking. According to the Wilcox’s classification, the water at the Aydnak station was in the C3S1 class and at the Dehnavi station was in the C2S1 class, both suitable for irrigation purpose.