فرهنگ سياسي دموكراتيك و عوامل مرتبط با آن (يك مطالعه موردي)

Democratic Political Culture and its Related Factors: A Case Study of Tarbiat Moallem University

در راستاي شناسايي فرصت‌ها، امكانات و موانع تحقق دموكراسي، مقاله حاضر با استفاده از الگوي روزنبام به بررسي فرهنگ سياسي دموكراتيك و عوامل مرتبط با آن مي‌پردازد تا از اين رهگذر دست‌كم گمانه‌اي هر چند اندك يا ناقص از وضعيت فرهنگ دموكراتيك جامعه فراهم آيد. اطلاعات اين تحقيق با استفاده از ابزار پرسش‌نامه در چارچوب روش پيمايشي گردآوري شده و مورد بررسي قرار گرفته است. جمعيت آماري تحقيق 1703 نفر متشكل از استادان، دانشجويان تحصيلات تكميلي و كاركنان دانشگاه تربيت معلم تهران هستند كه در سال 85 ـ 84 در آن دانشگاه مشغول به كار و تحصيل بوده‌اند. از ميان اين جمعيت تعداد 300 نفر به‌طور تصادفي انتخاب شدند. نتايج به دست آمده حاكي از آن است كه، 7/43%، 7/43% و 7/12% افراد به ترتيب داراي فرهنگ سياسي دموكراتيك در حد بالا، متوسط و پايين بودند. جهت‌گيري ديني مهم‌ترين تبيين‌كننده واريانس شاخص فرهنگ سياسي دموكراتيك است. به علاوه، به‌طور كل ميزان فرهنگ سياسي دموكراتيك در بين افرادي بيشتر بوده است كه داراي پايگاه اقتصادي ـ اجتماعي بالاتر بودند، از لحاظ دين‌داري در رده غير سياسي (سكولار) طبقه‌بندي شدند، در انجمن‌هاي مدني مدرن بيشتر مشاركت داشتند و از تجربه بالاي ارزش‌هاي دموكراتيك در محيط خانوادگي، دوستانه، شغلي و فضاي آموزشي برخوردار بودند. هم‌چنين بر اساس يافته‌هاي اين پژوهش مي‌توان گفت اين‌گونه افراد در ميان جوانان و مردان بيشتر يافت مي‌شوند تا سالخوردگان و زنان.

The present article addresses democratic political culture and related factors in Tarbiat Moallem University using Rosenbaum Model. This research employs a survey method and questionnaire technique. Statistical population comprised 1703 persons including university professors, official and contractual administrative personnel, postgraduate students, and the service personnel 1384 - 1385. 300 persons were selected randomly from the aforementioned population based on Cochran’s sampling formula. Our findings show that: 1. Democratic political culture is %43.7 high; %43.7 average and %12.7 low in total samples. 2 - The religious orientation is the most important variable that explains variance in democratic political culture. 3 - Democratic political culture is high among samples of higher socio-economic status; non-political seculars have the highest partnership in modern civil societies, with higher experience of democratic values at family, with friends, and in work environments and education context. Moreover, men and young people show these characteristics more frequently than women and old people.