بررسي رابطه هويت ملي و قومي با تاكيد بر احساس محروميت و جامعه‌پذيري قومي: مطالعه موردي دانشجويان آذري، كرد و عرب

The Relationship between National and Ethnic Identity with a Focus on Perceived Relative Deprivation and Ethnic Socialization: A Case Study on Arabic, Kurdish and Azari students

در دهه‌هاي اخير موضوع هويت ملي و قومي به يكي از مسايل مهم ـ خصوصاً در كشورهاي داراي تنوع قومي و فرهنگي ـ تبديل شده است. در برجسته شدن اين موضوع عوامل گوناگوني موثر بوده‌اند كه در اين ميان بر روند جهاني شدن اتفاق نظر زيادي هست. گروهي بر اين باورند كه گسترش و تعميق فرآيند جهاني شدن باعث تشديد و برجسته شدن وفاداري‌هاي قومي و محلي و در نتيجه تضعيف هويت و انسجام ملي گرديده است. در مقابل، گروهي ديگر معتقدند كه تقويت هويت قومي در تعارض با هويت و انسجام ملي نيست؛ بلكه مي‌تواند منجر به تقويت هويت و انسجام ملي جوامع گردد. به عبارتي افراد داراي هويت تركيبي هستند بدون آن‌كه تعارضي بين عناصر هويتي آنان باشد. اين پژوهش با هدف «بررسي رابطه بين هويت ملي و هويت قومي دانشجويان آذري، كرد و عرب دانشگاه‌هاي دولتي كشور در سال 1387» و ارتباط «احساس محروميت نسبي و جامعه‌پذيري قومي با هويت‌هاي دوگانه (ملي و قومي)» انجام شده است، نمونه پژوهش در اين تحقيق 687 نفر بوده است. به طور كلي يافته‌هاي تحقيق نشان داد كه بين دو متغير هويت ملي و هويت قومي رابطه مثبت، هم‌افزا و متوسطي وجود دارد. بين متغير «احساس محروميت نسبي» و «هويت ملي» رابطه منفي نسبتاً بالايي وجود دارد و اين ارتباط با متغير «هويت قومي» مثبت و در حد ضعيفي بوده است. هم‌چنين متغير «جامعه‌پذيري قومي» با «هويت ملي» رابطه ضعيف و مثبت و با «هويت قومي» رابطه مثبت، هم‌افزا و متوسط داشته است.

National and ethnic identities have come to be recognized as serious subjects in the late decades especially in countries that have many minorities. There are many factors that influence these subjects, but Globalization is very important in this process. Some researchers believe that ethnicity and ethnic identities have inevitably grown in globalization process, but the other researchers disagreed with this idea, and believed that perhaps we will witness stronger national solidarity and national identity than before , and personals have combined identities with no conflict between national and ethnic identities . The main objective of present research is to study the relationship between national and ethnic identities of Azari, Kurd and Arab students in the state university in 1387 and relation between both identities (national and ethnic) with ʹʹrelative deprivation" feeling and ethnic socialization. The sample size of this survey was 687. In general, the results showed that there is a positive and medium relationship between "national and ethnic identities" and there isnʹt conflict between them. also findings showed that there is a negative and strong relation between "national identity" and "perceived relative deprivation" and there is a positive and low relation between "ethnic identity" and "perceived relative deprivation", also ethnic socialization has a low and positive relation with national identity and has a positive and high relation with ethnic identity.