بررسي بيولوژي پروانه ميوه‎خوار درخت ارس (Argyresthia praecocella) در استان قزوين

Biological study of juniper berry miner moth (Argyresthia praecocella, Zeller 1839, Yponomeutidae) in Qazvin province

اين تحقيق طي سال‎‌هاي 1390- 1388 در جنگل‌هاي ارس حسين‌آباد طارم سفلي در 45 كيلومتري غرب لوشان انجام شد. اين جنگل كه مخلوطي از دو گونه Juniperus excelsوJ. comunis مي‎باشد در ارتفاع 1800 متر از سطح دريا واقع شده‎است. تجديد‎حيات اين جنگل بوسيله قطع درختان توسط بشر، چراي دام و نيز آفات و بيماريهاي آن كاهش يافته‌است. به‎موازات تحقيقاتي كه براي حفاظت اين درختان در كشور در حال انجام‎است، چرخه زندگي و ويژگي‎هايي از زيست‎شناسي پروانه ‎ميوه‎خوار ارس (Argyresthia praecocella) بررسي‎گرديد. براي اين منظور در جنگل ارس منطقه 3 ايستگاه نمونه‌برداري در 3 ارتفاع مختلف جنگل در نظر گرفته‎شد. ايستگاه‌ها به‌گونه‌اي انتخاب‎شدند كه داراي بيشترين تعداد درختان بارده باشند. نمونه‌برداري از ميوه‌هاي آلوده، به‌صورت دوره‌اي هر 2 هفته يكبار در تمام طول سال انجام‌شد. در هر بار نمونه‎برداري و در هر ايستگاه از سه ارتفاع پايين، وسط و بالاي هر درخت نمونه ميوه جمع‎آوري، به آزمايشگاه منتقل و نسبت به ثبت مراحل زيستي آفت اقدام ‌گرديد. براي تعيين تعداد سنين لاروي آفت، طول بدن و قطر كپسول سر لاروها اندازه‎گيري شد. براساس نتايج تحقيق، در جنگل‎هاي ارس استان قزوين، اين حشره داراي پنج‎سن لاروي بوده و يك نسل در سال داشت. لاروهاي آفت با تغذيه از گوشت ميوه باعث ايجاد خسارت به آن مي‎شوند. فعاليت لارو داخل ميوه از مرداد‎ماه آغاز و تا آذر‎ماه ادامه مي‌يابد. در اواخر آذر‎ماه، لاروها با سوراخ‎كردن ميوه خارج شده و به زير پوستك درختان مهاجرت نموده و به پيش‎شفيره تبديل شدند. حشره زمستان را به صورت پيش‎شفيره طي‎نموده و در اوايل فصل ‎بهار به شفيره تبديل‌شد. حشرات كامل از اوايل ارديبهشت‌ماه تا اواخر تيرماه ظاهرشدند و تخم‎گذاري از نيمه ‎دوم تيرماه تا اوايل مرداد‎ماه انجام‎شد.

Juniper forest with 3400 hectares area in the north of Ghazvin province includes a mixed type of two different species; Juniperus excels M. bieb and J. communis L.. Unfortunately, the natural regeneration of these valuable plants decreases continuously as a result of human and livestock interventions such as shoot cutting and grazing and some arthropod pests as juniper berry miner moth that feed on fruits and seeds and is the subject of present study. The research was conducted in Hossein Abad Tarom (1800 meters altitude) 45 km to west Loshan in 2009-2011 periods. Samples were collected in three different sites with different geographical altitude. For studying biological features of the moth, samples were taken bi-weekly throughout fruit ripening period in the growing season. In this research Argyresthia praecocella was identified on the Juniperus excels fruit. Based on the results, this pest produces one generation per year. Larval feeding activity damages exo-carp of juniper fruit. The larval activity inside the fruit, starts from August and continues through December. This insect overwintered as pre-pupa under juniper bark. Adult moths emerged from late April till early Augusts in this area, and after mating lay their eggs on newly formed juniper fruits. Based on Dayars index, the pest has five larval instars.