سنجش اثرات مهاجرتي بر الگوي پراكنش فضايي جمعيت سكونتگاههاي روستايي و آينده نگري براي افق 1400 (مطالعه موردي: شهرستان بيرجند)

Measurement the impact of migration on the spatial distribution pattern of population in rural settlements and forecasting for the year 2025 (case study: Birjand county)

چكيـده نظام توزيع فضايـي جمعيت سكونتگاههاي انساني ماحصل عملكرد عوامل مختلف محيطي است. هدف از مقاله حاضر، سنجش اثرات مهاجرتي بر الگوي پراكنش جمعيتي سكونتگاههاي روستايي با استفاده از روش آنتروپي و پيشبيني گرايش نظام سكونتگاهي در افق 1400 ميباشد. روش تحقيق در مقاله حاضر، از نظر ماهيت از نوع تحقيقات توصيفي- تحليلي و از حيث هدف، از نوع تحقيقات كاربردي است. براي انجام پژوهش حاضر، ابتدا بانك اطلاعات جمعيتي سكونتگاه هاي روستايي شهرستان بيرجند در دوره زماني 85-1335 تهيه و به كمك نرم افزارهاي آماري Exel وSpss طبقهبندي جمعيتي و ميزانهاي رشد انجام شد و سپس با استفاده از روش آنتروپي نسبت به سنجش ميزان بيقوارهگي و گرايش به تعادل يا عدم تعادل توزيع فضايي جمعيت سكونتگاههاي روستايي اقدام گرديد. نتايج حاصل از تحليل بر اساس مدل آنتروپي، بيانگر عدم تعادل فضايي جمعيت در دهستان هاي شهرستان بيرجند و گرايش نسبي به عدم تعادل در افق 1400 ميباشد. واژگان كليدي: مهاجرتهاي روستايي، توزيع فضايي جمعيت، سكونتگاههاي روستايي، مدل آنتروپي، بيرجند.

Abstract Spatial distribution system of population and human settlements is a result of the performance of different environmental factors. The purpose of this paper is to assess the effects of immigration on population distribution pattern of rural settlements by entropy model and predict the trends of the Year2025. Research method of the present research is descriptive-analytical and from main object regarded as an applied research. For implementation of the research, firstly the database of rural settlement population was created in the period (1956-2005) and with statistical application software (EXEL&SPSS) classification and rate of population growth was provided and then the entropy model is used to assess the trend of balance / imbalance in the spatial distribution of the population in rural settlements. The results of the analysis on the base of entropy models showed an imbalance in the population of rural agglomerations in the rural districts of Birjand county and relative trend toward imbalances continues in the year 2025. Key words: Rural migrations, spatial distribution of population, rural settlements, entropy model, Birjand.