بررسي تاثير تدريس بر ميزان درك دانش آموزان دختر سال سوم رياضي از مفهوم حد و رشد توانايي فضايي آنها با تاكيد برفعاليت هاي مبتني بر تجسم

The Effect of Visualization-Based TeachingApproach on Understanding the Concept of Limit and the Spatial Ability Amongst High School Students

بخش مهمي از درك و تفكر دانشآموزان از رياضيات از طريق تجسم شكل مي گيرد. مفهوم "حد" در رياضي از جايگاهي خاص برخوردار است. پژوهش ها نشان مي دهند كه دانشآموزان در درك اين مفهوم با مشكلات و چالش هاي فراواني روبرو هستند. به نظر مي رسد تكيه بر آموزش رويه اي مي تواند يكي از عوامل موثر بر اين امر باشد. تحقيق حاضر در پي آن است كه تاثير آموزش مفهوم "حد" به كمك رويكرد تجسم محور بر درك دانشآموزان و نيز توانايي فضايي آنها را بررسي كند. جامعه مورد مطالعه در اين تحقيق، دانش آموزان دختر سال سوم دبيرستان در رشته رياضي- فيزيك دو شهرستان استان كردستان و نمونه آن 34 دانش آموز سال سوم رياضي هستند. از آنجا كه دانش آموزان قبلاً در دو كلاس گنجانده شده بودند و پژوهشگران اين مطالعه امكان انتخاب تصادفي آنها را براي دو گروه كنترل و آزمون نداشتند، از طرح نيمه آزمايشي پيش آزمون- پس آزمون با گروه كنترل استفاده شد؛ بدين صورت يكي از كلاس ها به صورت تصادفي گروه آزمون و ديگري گروه كنترل درنظر گرفته شد. در اين مطالعه، روش تدريس به عنوان متغير مستقل و توانايي فضايي و درك مفهوم حد نيز متغيرهاي وابسته در نظر گرفته شدند. پيش آزمون نشان داد كه دو گروه قبل از اعمال متغير مستقل، از نظر متغيرهاي وابسته تفاوت معناداري نداشتند. در طول سه هفته آموزشي، مفهوم حد را يكي از مولفان مقاله به هر دو گروه آموزش داد. شيوه تدريس به گروه كنترل روش معمول و براي گروه آزمون با رويكرد تجسم محور، با ارايه فعاليت هاي تصويري/ ديداري بود. اين فعاليت ها به گونه اي طراحي شده بودند كه بازنمايي هاي مختلف مفهوم حد در آنها ارايه شده بود. در تحليل داده ها از روش "تحليل واريانس چند متغيره" استفاده شد. يافته هاي تحقيق نشان داد كه تدريس از طريق ارايه فعاليت هاي مبتني بر تجسم از حد، بر درك دانش آموزان از مفهوم حد تاثيرگذار و تفاوت بين دو گروه در اين مورد معنادار است. اما ارايه فعاليت هاي مبتني بر تجسم در تدريس حد، تاثيري بر افزايش توانايي فضايي دانش آموزان ندارد و از اين نظر تفاوت دو گروه معنادار نيست.