بازخواني جايگاه نخبگان و خواص در هدايت جامعه شيعي در عصر رضوي و دوران غيبت

A Review on Position of the Elites and Special Figures in Guiding Shi’a Society in Razavi and Occultation Period

«نخبگان» و «خواص» جامعه، افرادي هستند صاحب علم، آگاهي، بصيرت و داراي قدرت تحليل و استنباط كه رهبر جامعه را در پيشبرد اهدافش ياري مي‌رسانند. يكي از مهم‌ترين وظايف نخبگان شيعه در هر عصر، هدايت جامعه به سمت اسلام اصيل محمدي است. نخبگان و خواص جامعه، با بهره گيري از تقوا، علم، بصيرت و آگاهي؛ به هدايت شهروندان جامعه شيعي پرداخته، جامعه را از لغزش‌ها و انحرافات مصون مي‌دارند. اين پژوهش در صدد است تا به اين پرسش پاسخ دهد كه خواص جامعه شيعي عصر امام رضا(ع) چه كساني بودند؛ جايگاه آنان در جامعه چگونه بود؛ و نقش آفريني آنان در هدايت جامعه شيعي به چه صورت بوده است. پاسخ اين پرسش نويسنده را ياري مي‌كند تا به بررسي و تحليل جايگاه و نقش خواص جامعه شيعي عصر غيبت بپردازد. نتيجه حاصل از پژوهش اثبات مي‌كند كه نخبگان عصر رضوي با حضور خود در عرصه‌هاي ديني، علمي، سياسي، فرهنگي و اقتصادي به هدايت جامعه شيعي پرداخته و امام امت را در رسيدن به اهدافش ياري كردند. بارزترين ويژگي نخبگان در تمام عرصه ها، تقوا و بصيرت آنان بود كه مانع لغزش آنان و هدايت جامعه به سمت رشد و كمال مي‌شد. بنابراين، در دوران غيبت نيز بايد نخبگان در عرصه‌هاي مختلف با سلاح تقوا، علم و بصيرت حضور فعال داشته و جامعه را از انحرافات و لغزش‌ها مصون دارند.

The “Elites” and “Special figures” are those with knowledge, information, vision together with the power of deducing and conclusion who help the leader of the society to progress his aim and goals. One of the most important Shi’a elites responsibilities is to guide the society toward the pure Islam. Elites and special figures of the society with taking benefits from virtue, knowledge, vision and information will guide the Shi’a society and immunize the society from going astray. This research tries to answer the question that who the elites of the society were in time of Imam RezaA.S.? What was their position in the society? And what was their role in guiding Shi’a society at that time? The answer to this question will help the writer to have a better investigation and analyzing of the role and position of the elites and special figures in Shi’a society in Occultation Period. The result of the research approves that the elites in Razavi time with their presence in religious, scientific, political, cultural and economical fields guided the Shi’a society and helped the Imam to achieve his goals. The most important characteristic of the elites and special figures in all fields was their piety and vision that stopped them from shaking in difficulties and helped them to guide people toward perfection and growth. Therefore, in Occultation Period, the elites should be active in different fields, taking benefits from piety, knowledge and vision and keep the society away from misguidance and going astray