جنبه هاي منفي و مثبت اصل صلاحيت شخصي در حقوق جزاي بين الملل

Impacts and benefits of individual competence principal in International penal code

براي اعمال صلاحيت محاكم كيفريِ هر كشوري احراز وجود رابطه ميان محل وقوع جرم، مرتكب جرم و دادگاه صالح لازم و ضروري است. در اين موارد اصل بر سرزميني و درون‌مرزي بودن قوانين كيفري است. هر چند، حقوق داخلي كشورها به دليل نارسايي هاي اصل صلاحيت سرزميني قوانين كيفري به تدريج شكل‌هايي از صلاحيت فراسرزميني را پذيرفته‌اند. اصول صلاحيت فراسرزميني عبارتند از: اصل صلاحيت شخصي (جنبه مثبت و جنبه منفي)، اصل صلاحيت واقعي و اصل صلاحيت جهاني قوانين كيفري. بايد اذعان داشت، اعمال صلاحيت فراسرزميني موجب وارد آمدن لطمه به حاكميت كشورهاي ديگر نمي‌شود. به موجب اين اصول دولت‌ها به خود حق مي‌دهند هنگامي كه جرمي عليه اتباع آنها يا به وسيله اتباع آنها يا عليه منافع اساسي و حياتي آنها يا عليه نظم بين‌المللي واقع مي‌شود، به طوري كه دستگيري مرتكب امكان‌پذير باشد، صلاحيت رسيدگي به جرم ارتكابي را داشته باشند و بدين طريق از بي‌مجازات ماندن برخي مجرمين كه ممكن است به موجب اصل صلاحيت سرزميني قابل مجازات نباشند جلوگيري نمايند. هر چند، اعمال اصول صلاحيت فراسرزميني، منوط به وجود شرايطي از قبيل مهم بودن جرم ارتكابي، عدم رسيدگي قبلي و مجرميت متقابل است و تنها در اصل صلاحيت واقعي ممكن است اين شرايط را مقصور ندانست. در بين اين اصول، اصل صلاحيت شخصي خصوصاً جنبه منفي آن، از اهميت به سزايي برخوردار است، چرا كه هدف اعمال جنبه منفي اصل صلاحيت شخصي حمايت از اتباع كشور است. قوانين كيفري جمهوري اسلامي ايران همانند كشورهاي ديگر به نوبه خود، صرف‌نظر از كم و كيف و شرايط موجود، اصول سه‌گانه صلاحيت فراسرزميني را مورد پذيرش قرار داده است كه البته اين موضع قانون‌گذار به علت عدم‌ توجه و به شرايط مقرر در حقوق جزايي بين‌المللي خصوصاً نسبت به عدم پذيرش جنبه منفي اصل صلاحيت شخصي، قابل انتقاد به نظر مي‌رسد.

In order to con?rm the competence of the penal institution of any country, it is necessary to establish a true connection among place of crime, perpetrator and the competent court. In this regard penal laws must be territorial bound. Due to the De?ciency of Territorial Competence Principal, internal laws of countries are affected by some sorts of Transnational Legitimacy Principal. TCP includes: individual competence principal (positive and negative side), actual Competence Principal and international Competence. This is to say that, execution of Transnational Legitimacy Principal does not violate the Sovereignty of any country. According to this principal when a crime happens by or against the citizens of governments or against the fundamental interests of their respective country or crimes which breach international order, governments expect to retain the right to take care of the committed crime by themselves and to punish criminals who by the virtue of Transnational Legitimacy Principal may not be brought to justice. Though execution of Transnational Legitimacy Principal involves some provisions including the importance of committed crime and where dual criminality is not the case, these provisions may not be considered as inef?cient just in Actual Competence Principal. Among these principals, individual competence Principal, mainly its negative side, has a great deal of importance because it protects the citizens of a country. I.R.I penal code like other countries, regardless of current conditions andquality and quantity of laws, admitted the three principals of Transnational Legitimacy. Though, it seems that it can be criticized as the law maker did not consider the provisions of international penal code and especially did not consider the consequences of rejecting the negative side of individual competence principal.