سنگ نگاري و سنگ شناسي ريوليت هاي نوع A قلعه چاي (عجبشير، آذربايجان شرقي)

Petrography and petrology of A-type rhyolites of Ghalʹʹeh-chay (Ajabshir, East Azerbaidjan)

روانه ها و سيل هاي ريوليتي در منتهي اليه شمال شرقي رودخانه قلعه چاي (شرق عجبشير – استان آذربايجانشرقي) و در داخل نهشته-هاي ماسه سنگي سازند لالون رخنمون دارند. تركيب سنگ شناسي اين روانه ها و سيل ها ريوليتي بوده و با درشت بلورهاي شكل دار كوارتز، بلورهاي نيمه شكل دار ارتوز پرتيتي در خميره اي شيشه اي تا ريزدانه و متشكل از كوارتز، پتاسيم فلدسپار و مقادير اندكي پلاژيوكلاز سديك مشخص مي شود. اين سنگ ها اساساً فاقد كاني هاي فرومنيزين بوده و آثار جزيي از بيوتيت هاي تجزيه شده در آن ها ديده مي شوند. ريوليت هاي مورد بحث جز سنگ هاي به شدت جدايشي و هولولوكوكرات هستند. اين سنگ ها به سري A-type وابسته بوده و ماگماي مولد آن ها داراي ماهيت آهكي- قليايي تا شوشونيتي است. الگوي REE در آن ها داراي شيب منفي ملايمي بوده و بيهنجاري منفي مشخصي از Eu در آن ها مشاهده مي شود. بي هنجاري منفي مشخص از Ba، Eu و P و عدم تهي شدگي از HREE همراه با الگوي نسبتاً مسطح HREE نشانگر جايگيري اين توده ها در يك رژيم كششي درون صفحه اي و به حركت هاي آغازين فاز كالدونين در پوسته ي قاره اي وابسته است.

The rhyolitic flows and sills in the extremity of Ghalʹeh-chay river (East of Ajabshir, East Azerbaidjan) are exposed in the Lalun sandstone deposits. Compositionally, these rocks are rhyolite and are composed of euhedral quartz phenocrystals and subhedral perthitic orthoclases in a glassy to fine grained matrix containing quartz, k-feldspar and minor sodic plagioclases. There are not any ferromagnesian mineral except traces of decomposed and altered biotites. These rocks are highly differentiated and hololeucocratic in color and belong to the A-type series and the parental magma has calc-alkaline to shoshonitic characteristics. The REE distribution pattern in these rocks has a gentle negative slope and gives remarkable negative Eu anomaly. Negative Ba, Eu and P anomalies and non-depleted HREE pattern as well as relatively flat HREE distribution pattern show the emplacement of these bodies in a tensional within-plate regim related to initial movements of Caledonian epirogenic phase in continental crust.